Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 6 maart 2011

De clown en de kunst van het echt zijn (workshop)

Zet een neus op en wees jezelf.



In deze workshop van Pieter Oosterveld en Doeschka Doesburg ging het er niet om de lolbroek uit te hangen, maar om jezelf te laten zien zoals je bent. Echt zijn betekent op de eerste plaats dat je jezelf mag zijn met alles erop en eraan. Dat is vaak een holle frase, maar in deze workshop mocht je je eigen ruimte innemen, hoefde je niets en werd je aangemoedigd goed voor jezelf te zorgen. Echt zijn is nog niet zo eenduidig. Volgens Pieter is iemand echt als die laat zien dat hij zenuwachtig is maar ook als hij laat zien dat hij dat onder controle houdt.

Tijdens losmaakoefeningen in de kring zwaaide Pieter zijn armen zo hoog mogelijk en liet ze op het hoogtepunt kruisen. Terwijl iedereen hem probeerde na te doen, liet hij de groep stoppen en vroeg mij een clownsneus op te zetten en de opdracht alleen te doen. Onhandig maaide ik met mijn armen, hetgeen vermakelijke reacties opleverde. Pieter merkte op dat mijn gestuntel heel herkenbaar was en anderen voor me innam.
Later kwam hij daarop terug: drie personen met een clownsneus stonden voor het zwarte scherm, dat dienst deed als achtergrond. Ze bliezen om beurten een ballon op en probeerden die tussen hun knieën te laten ploffen, hetgeen niet gemakkelijk was en hen soms tot wanhoop dreef. Het gaat er niet om problemen op te lossen, maar om ermee te leren leven. Door alles te willen oplossen kweken we naar perfectie zoekende, ontevreden mensen. Zoiets is in onze maatschappij actueel.

Tweetallen werden uitgenodigd een clownsneus op te zetten, hand in hand achter het scherm vandaan te komen en zonder iets te zeggen in contact met het publiek af te wachten wat er zou gebeuren en weer weg te gaan, nadat men nog eenmaal achterom had gekeken. Het was verbazend hoe veel er kan gebeuren met zo’n simpel gegeven. Dat gold ook als men alleen naar voren kwam.
Het gaat er bij de clown om om je gevoel te laten zien. Denk bijvoorbeeld aan Oliver Hardy als die een taart in zijn gezicht krijgt. Hij laat die langzaam naar beneden druipen, waarbij zijn lip trilt en hij daarbij een verbaasd gezicht trekt.
Bij de clown spelen gaat het niet om het acteren, maar om de tijd en de ruimte te nemen om te voelen. De handeling ontstaat niet vanuit een gedachte, maar vanuit een lijfelijk gevoel. Het gaat erom om in het moment te blijven, te luisteren naar je gewaarwordingen en niet krampachtig een idee na te jagen, want dat doen we in het dagelijks leven al genoeg.

Een clown verontschuldigt zich volgens Doeschka niet. Die heeft maling aan conventies. Hij leeft sterk op zijn gevoel en hoeft zich niet anders voor te doen dan hij is. Hij hoeft ook niet origineel te zijn. Hij maakt steeds dezelfde grap, valt in dezelfde valkuil. Juist de uitvergroting maakt het gedrag boeiend. Een clown is ook zonder oordeel, wil zich niet onderscheiden.

Tijdens het spelen houdt men oogcontact met het publiek, ook als dat niet gemakkelijk is omdat men elkaar een banaan voert. Het publiek wil zien wat er in de clown omgaat. Dan begrijpt men beter waarom een clown iets doet dan wanneer hij verstandelijk iets bedenkt en dat uitbeeldt. Voor de clown zelf is het oogcontact belangrijk om niet te verdwalen in de eigen gedachten.

Na de middagpauze deden we zintuiglijke oefeningen en veranderden we in holenmensen, die aten of gegeten werden. Vervolgens gingen steeds twee primitieven met hun neus voor het scherm staan, waarbij de een de baas over de ander speelde en de ander contact met het publiek hield, hetgeen tot verrassende uitkomsten leidde. 

We deden jabbertalk waarbij men negatieve energie kwijt kan zonder elkaar te kwetsen en een opdracht waarbij twee personen aan een tafeltje converseerden terwijl een clown met pruik in het midden zat en zich in het gesprek probeerde te mengen, hetgeen een vrolijke boel werd.
We sloten af met een opdracht waarbij vier mensen om beurten met een draadje voorschijn kwamen om daarmee een geweldige act te gaan opvoeren, met het risico dat ze weggetoeterd werden.

Allerlei elementen, die slechts kort aangestipt konden worden, worden in langere cursussen uitgewerkt. De clown spelen is een fantastisch cadeau: voor jezelf of, zoals voor een van de deelnemers gold die dit aangeboden kreeg, voor een ander. Meer info op www.spelende-wijs.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten