Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 3 februari 2012

Recensie: De tijger ontwaakt (2007), traumabehandeling met lichaamsgerichte therapie, Peter Levine


Het lichaam als genezer.

Freud was de eerste die de ontwrichtende werking van psychische trauma’s vaststelde. Door zijn patiënten vrij te laten associëren kreeg hij inzicht in hun diepste emotionele kwetsingen. Na Freud zijn er vele andere methoden gevolgd waarmee trauma’s als verlatenheid, misbruik of verwaarlozing achterhaald kunnen worden. Ook in de Gestalttherapie en in de Zijnsgeörienteerde psychotherapie van Hans Knibbe wordt veel aandacht besteed aan lichamelijke symptomen om knopen in de ontwikkeling vast te stellen en te ontwarren.

Peter A. Levine ziet het begrijpen van trauma’s als zijn levenswerk. De voormalig stress-consulent van de Nasa heeft een eigen manier gevonden om trauma’s te helpen oplossen, althans dat beweert hij zelf. Zijn methode van felt sense, waarbij de cliënt zich richt op zijn lichamelijke gewaarwordingen in plaats van op verklaringen van zijn problemen, wordt echter ook in andere therapieën toegepast.

De theorie van Levine heeft een sterke biologische basis. Hij gaat uit van drie manieren om gevaren het hoofd te bieden: door te vechten, te vluchten of te bevriezen. De laatste manier wordt vaak niet genoemd, maar Levine schetst impala’s die, eenmaal gevangen door een roofdier, zich dood kunnen houden om de aanvaller te misleiden en minder pijn te voelen. Ook de mens bevriest in het geval hij niet kan vechten of vluchten. De gevolgen blijven echter aanwezig in zijn lichaam in de vorm van verhoogde spanning, die worden vastgehouden en zelfs persoonlijkheidsstoornissen als dissociatie kunnen opleveren. Om van de spanning los te komen is het allereerst van belang om die gewaar te worden.

Levine verwerpt de bestaande opvatting dat het goed is om volharding te tonen na een trauma. De kiezen op elkaar, het leven gaat verder, hou je taai. zijn adviezen waardoor de spanning zich juist vastzet. Daardoor neemt men niet de tijd om de gebeurtenis te verwerken en gaat men overleven, verstarren.

De instinctieve reacties van de mens die in het reptielenbrein zetelen worden onderdrukt door de emotionele signalen uit het limbische systeem en de rationele uit de neocortex. Een mens kan, als hij in een gevaarlijke situatie verkeert, niet onverkort zijn instincten achterna gaan want hij heeft te maken bijvoorbeeld met schaamte, met zijn geweten of zijn idee hoe anderen over hem denken.

Als trauma’s niet worden opgelost, worden ze herhaald. Her-enscenering is de term die Levine hanteert voor wat Freud herhalingsdwang noemde. Steeds wordt het gedrag herhaald, dat bij de oorspronkelijke ervaring hoort. Iemand die door zijn vader mishandeld is geeft dit weer door aan zijn eigen kinderen. Door inzicht in het trauma kan het worden losgelaten.

De lichamelijke gewaarwording werkt daarom zo goed omdat die uit het reptielenbrein stamt. Levine geeft veel oefeningen om gevoeliger te worden voor het gewaarworden, voor de signalen in het lichaam en daarnaar te leren luisteren, iets wat in onze naar buiten gerichte cultuur weinig aandacht krijgt.

In het laatste deel komt hij ook nog met een EHBO-programma, richtlijnen wat te doen bij trauma’s en wat bij kinderen die een trauma hebben opgelopen.

Levine heeft na De tijger ontwaakt ook nog Het weerbare kind geschreven over de behandeling van ontwikkelingstrauma’s en De stem van je lichaam met meer theorie.
Het is jammer dat hij zoals zoveel Amerikaanse wetenschappers zo wollig schrijft, net alsof de werkelijkheid een paar decimeters boven de grond zweeft, want wat hij te zeggen heeft is zeer de moeite waard. Dat er zo veel fascinatie is voor geweld op televisie komt toch ergens vandaan.

Hier meer informatie over trauma en post traumatische stress stoornis. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten