Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 6 december 2012

De bananenmaffia (2012), documentaire van Fredrik Gertten


De Zweed Gertten maakte in 2009 de documentaire Bananas over de slechte arbeidsomstandigheden bij bananengigant Dole. In deze Tegenlicht-uitzending kijkt hij terug op een periode waarin niet Dole maar hijzelf onder vuur kwam te liggen. Dankzij de moedige houding van de Zweden, altijd in de bres voor democratische rechten, moest Dole uiteindelijk het loodje leggen, maar het kostte Gertten veel gemoedsrust.

Gertten is journalist en eerder buitenlands correspondent. In 2009 maakte hij een documentaire over het gebruik van bestrijdingsmiddelen die op de bananenplantages gebruikt werden en die slecht waren voor de gezondheid van de werknemers en onvruchtbaar maakten. In de aanloop naar de vertoning van de documentaire op het filmfestival van Los Angeles ontving Gertten van Dole informatie dat zijn documentaire op leugens zou berusten. Producente Margarete dacht eerst nog dat het om een vergissing ging, maar begreep later dat men bedreigd werd.

In een interview met een lokaal televisiestation in Zweden verzweeg Gertten de dreigbrieven. De journaliste, Charlotte, vond het beangstigend dat Dole haar bestookte met brieven. Ze belde met de vice president van Dole en kreeg een bombardement aan beschuldigingen over zich heen.  

Dole kwam met een media offensief, dat angst wekte bij de organisatie van het filmfestival. In eerste instantie wilde men de documentaire niet vertonen. Gertten reisde in juni naar Los Angeles. Volgens de rechter had Juan Dominguer, de tussenpersoon in de film, bedrog gepleegd. Tegelijk had de man een spreekverbod gekregen. Gertten geloofde niet in de beschuldiging, maar Dawn Hudson, de directeur van de filmorganisatie, wilde de film alleen uitzenden met een voorafgaande uitgesproken disclaimer van Dole.

Tot in de filmzaal aan toe wordt over de zaak gestreden. Gertten wil dat eerst de disclaimer uitgesproken wordt en daarna wil hij zelf iets zeggen. Uiteindelijk krijgt hij zijn zin, maar dat kan niet voorkomen dat hij zelf in het verdomhoekje zit, zoals ook de Amerikaanse journalist Koeppel bevestigt. Multinationals hebben veel macht in de V.S. Ze infiltreren in de media. Een PR-bureau als Procter beïnvloedt de publieke opinie met opinie-stukken in de krant die ze plaatsen onder de naam van een bekende Amerikaan, zoals David Ginsburg in dit geval. Het bedrijf screent ook de betrokkene op zwakke plekken waar ze op kunnen inspelen. Dole had de naam van Gertten op Google ingenomen en publiceerde op het internet reacties onder valse namen.

In juli klaagt Dole Gertten, Margarete en de kleine filmmaatschappij WG aan. Margarete blijft solidair hoewel Gertten het haar niet kwalijk neemt als ze eruit stapt. Hij begint een tegenaanval, geholpen door de Amerikaanse blogger Alfonso Allende. Deze laatste ontdekte dat een hamburgerketen fruitsalades van Dole verkocht en vroeg de eigenaaar de producten uit de roulatie te nemen vanwege de harde acties van Dole. Dat gebeurde.

Een Zweeds parlementslid stelde voor de documentaire voor het parlement te vertonen. Het ging om de vrijheid van meningsuiting in een tijd waarin de grote bedrijven uitstekend voor zichzelf weten te zorgen. Vervolgens stelde men een petitie op waarin men Dole opriep de aanklacht tegen Gertten c.s. in te trekken. Dole liet zijn tanden zien, maar de Zweden waren niet onder de indruk.

Inmiddels was er crisisberaad in de supermarkten over de Dole bananen. De druk lag opeens bij Dole en niet meer bij Gertten. Voorafgaande aan een zitting in het Zweedse parlement trok Dole de aanklacht in. Daarmee was men er nog niet. De documentaire mocht daarmee nog steeds niet in de V.S. vertoond worden en Dole kon zich elk moment weer gaan procederen. Een rechtszaak in de V.S. werd eerst opgeschort maar uiteindelijk in oktober 2010 won Gertten het proces. Dole werd veroordeeld om 200.000 dollar te betalen.  

Hier meer informatie op de site van Tegenlicht.

1 opmerking:

  1. Dit soort misstanden is ook het geval bij koffie, chocolade, etc. en is helaas niet uit te bannen.

    BeantwoordenVerwijderen