Treurig onderzoek van een onbezonnen wetenschapper
Welk kind heeft niet het verlangen zelf een aap als huisdier te hebben? In november 1973 schenkt chimpansee Carolyn in het Instiute
for Primate studies in Oklahoma het leven aan Nim. Stephanie LaFarge, een studente aan Columbia University in New York, haalt hem
na twee weken op. Ze werkt mee
aan een project van Herbert Terrace om de taalontwikkeling van
chimpansees te onderzoeken. De bedoeling is hem gebarentaal te leren. Terrace
heeft Stephanie uitgekozen omdat ze een gezin en een groot huis met een tuin heeft.
Nim is, anders dan een baby, hard en compact. Hij gilt en klampt zich aan haar
vast. Ze behandelt hem als een kind en geeft hem borstvoeding. Haar dochter
Jenny Lee is meteen verliefd op het beest. Haar man, een dichter, vindt het daarentegen vreselijk dat Nim zijn boekenkasten leeg haalt.
Terrace komt af te toe op bezoek. We horen dat Stephanie
eerder een seksuele verhouding met hem had, maar volgens Terrace heeft die geen invloed op het onderzoek. Dochter Jenny Lee zegt dat niemand in het gezin gebarentaal
kende, maar dat het wel lukte om Nim begrippen als eat, me, Nim, hug aan
te leren. Nim voelt de emoties in het gezin goed aan, kan troosten, daagt de
dichter uit en Stephanie onderzoekt of Nim last heeft van het Oedipuscomplex.
Omdat Terrace vindt dat het teveel een losgeslagen bende is
in het hippiegezin, zet hij de achttienjarige studente Laura op het project. Ze
wordt eerst babysit, maar neemt vervolgens de moederrol op zich. Nim gaat naar
school en krijgt een leerplan. Stephanie ziet niets in een talige
opvoeding. Daarom wordt Nim uit huis geplaatst. Dochter Jenny Lee vindt het abrupte
afscheid hartverscheurend.
Terrace brengt Nim en Laura in september 1975 onder op een
landgoed bij Columbia. Laura vindt het een sprookje. Nim kan door de tuin
rennen en in de bomen klimmen. Hij vertoont geen negatieve reacties. Tussen
Laura en Terrace klikt het ook. Hun seks staat volgens Terrace de wetenschap niet
in de weg. Het verschonen van de luiers wordt wat moeilijk, daarom oefent Laura
toilettraining met Nim.
Elke dag gaat Nim, inmiddels uitgegroeid tot een jonge chimp
met een sterke kaak en slagtanden, naar Columbia. Docent Bill geeft
taaltraining. Nim valt de arm van Laura aan, die 37 keer gehecht moet. Joyce,
een andere docente, bijt hem in zijn oor nadat hij haar beet, waarna hij haar
nooit meer beet. Nim is stapelgek op een kat. Na de verhouding
van Laura met Terrace, gaat ze weg. Bill en Joyce nemen de opvoeding over.
Andere leraren, zoals Renée waren gemakkelijk te vinden, zegt Terrace. Het
klaslokaal was een cel, zegt Bill. Nim gebruikt het wc gebaar om eraan te
ontsnappen. Hij wordt steeds slimmer, moeilijker en ontwikkelt zich ook seksueel. Hij maakt neukbewegingen, zegt Renée. Terrace gedraagt zich als een
afwezige huisbaas.
Op 28 juli 1977 krabt Nim het gezicht van Renée open. Drie
maanden zit ze met een open wond. Terrace is bang dat zij hem zal aanklagen en
beëindigt het experiment. Het wordt tijd de gegevens te analyseren. Het Institute
for Primal Studies in Oklahoma neemt Nim terug. Hij krijgt daar met een
stroomstok. Student Bob neemt het voor Nim op. Hij brengt hem in contact met de
vriendelijke chimp Mac, zodat Nim toch wat contact heeft. Bob brengt veel tijd
door met Nim. De taalontwikkeling interesseert hem minder. Hij rookt marihuana
met Nim en speelt met hem. Samen met chimp Lily krijgt Nim een baby. In
1979 vertelt Terrace aan NBC dat het onderzoek weinig had opgeleverd. Een serie
gebaren is nog geen taalontwikkeling. Nim was een geniale bedelaar.Hij wist wat hij moest doen om iets lekkers te krijgen.
Vanwege financiële problemen wordt Nim in mei 1982 verkocht
aan Lemsip, een laboratorium in New York om te worden gebruikt als testdier.
Vetenair onderzoeker Mahoney geeft toe dat zijn behandeling niet humaan is.
Advocaat Henry Herrmann leest in de Boston Globe over Nim en neemt hem aan als
cliënt. Nog voor Nim in een kooi in de rechtszaal kan verschijnen, wordt hij in
april 1983 verkast naar een ranch voor mishandelde paarden in Armory, Texas.
Stephanie bezoekt hem daar. Ze stapt zijn kooi binnen en wordt door Nim wild
heen en weer geslingerd. Jenny Lee zegt dat haar moeder blij mag zijn dat Nim
haar niet doodde. Stephanie geeft toe dat het slecht was de menselijke kant van
Nim te exploiteren. Na tien jaar gaat Bob bij Nim op bezoek. Lily is ziek en
Nim alleen. Bob praat hem vanachter de tralies moed in. Nim sterft in 2006 op
26 jarige leeftijd aan een hartaanval. Terrace zou vervolgd moeten worden, denk
ik.
De documentaire werd gemaakt naar het boek van Elisabeth
Hess. Hier de
trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten