Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 17 juli 2013

Filmrecensie: La antena (2007), Esteban Sapir



Strijd om de macht over het menselijk bewustzijn

Wie heeft de macht over ons bewustzijn? Hoever reikt invloed van de media op ons denken? Wat is de impact van de televisie? Dit soort belangrijke vragen wordt sinds de opkomst van de massamedia regelmatig gesteld. Marshall McLuhan schreef vijftig jaar geleden al dat het medium de boodschap is. Hij bedoelde daarmee dat het niet uitmaakt wat er wordt uitgezonden. Niet de inhoud is onderscheidend maar de manier waarop die gebracht wordt. Men kijkt naar het nieuwsjournaal tijdens de koffie, om zich te laten informeren over de wereld, maar ook als vermaak. Commentaar is niet mogelijk. Na afloop is men zo overdonderd door alle beelden dat men daar niets meer aan toe te voegen heeft.

Esteban Safir parodieert deze bewustzijnstoestand, waarin we onderworpen zijn aan de sturing door de media, met een psychedelisch sprookje, dat begint en eindigt met een wijsje op een typemachine, als om het denkbeeldige karakter van het verhaal aan te geven.

Er was eens een stad zonder stem. Iemand was er met de stemmen vandoor gegaan. In de stad heerste stilte. Met woorden van deze strekking begint La antena. In de film wordt dan ook niet gesproken. De zwart wit beelden plaatsen ons terug naar de begintijd van de film, met producties als The great dictator met Charlie Chaplin. La antena lijkt daar wel wat op. In de stad heerst de TV man, een vreselijk heerschap met een nog vreselijker toupet. Hij heeft de stemmen van de mensen in zijn kluis opgesloten. De enige stem, die van een vrouw met een kap op (zie poster), werkt voor zijn televisiestation. Zijn doel is de hegemonie over de inwoners te vestigen. Hij wordt bijgestaan door een fascistisch aandoende militie, die niet zuinig is met geweld en wordt aangevoerd door een Rat Man die ook de chauffeur van de TV man is.

Het verhaal is vanwege de vele intriges niet zo gemakkelijk te volgen. Het is zeer gedramatiseerd en daarnaast ook absurdistisch met televisie-voedsel uit een doos en een logo met een zes dan wel een negen erin. Bij zoveel gespaarde punten kan men leren vliegen.

Een televisiereparateur, die in opdracht van de TV man werkt, ziet zijn dochter Ana die opgehesen wordt tot het touw breekt, waardoor een ballonman los schiet. Het kost de vader, die rondloopt met een kapot glas in zijn bril, zijn ontslag.

Een brief voor Tomas, de blinde zoon van de vrouwelijke stem, wordt op het verkeerde adres bezorgd. Op Calle Elipse 169. Buurmeisje Ana opent de brief met daarin een vouwmodel voor een danseresje en een bril voor de blinde Tomas. Ze zet de bril op, eet televisievoedsel en kijkt naar de televisie. Later gaat ze naar Tomas, zet hem een helm op en helpt hem te praten.

De moeder van Ana, een stug rokende verpleegster, leeft gescheiden van haar man, de reparateur. De laatste mist haar want hij repareert een gezamenlijke foto van hen met plakband. Ze leidt haar man naar Dr. Y, een professor in het ziekenhuis, die experimenteert voor de TV man. Als het goed gaat, krijgt de TV man het bewustzijn van de inwoners in handen. De experimenten mislukken. De professor stelt vast dat een tweede stem de eerste ongedaan kan maken. De TV man is boos en zoekt de reparateur, maar die ontsnapt. Samen met zijn vrouw, Ana en Tomas gaat hij met ballonnen naar de plaats waar een oude antenne staat om de stem van Tomas uit te zenden als tegenwicht tegen de stem van de TV man.

Tot zover een versimpelde weergave van het verhaal, waarin het niet ontbreekt aan symboliek zoals de opgeplakte tranen, de ruimtehelm van Tomas met daarop de letters CCCP en de kruisiging van Tomas bij de antenne aan een immense Jodenster, symbolen die tegelijk ook veel vragen oproepen. Mooi is het einde waarin de officiële stem door de antenne tot zwijgen wordt gebracht. De woorden komen weer terug en worden opgevangen in de hoofden van de inwoners.

De muziek is weemoedig met violen tot spannend met pianoklanken. In de film sneeuwt het is het is koud, als om de gevoelstemperatuur aan te geven. Hier de fraaie trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten