Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



vrijdag 18 oktober 2013

Marina Abramovic: The artist is present (2012), documentaire van Matthew Akers



Coryfee van de performing arts vertoont kunststuk in MoMA

Tijdens een retrospectief van haar werk in het Museum of Modern Art in New York van maart tot en met mei 2011 deed Marina Abramovic een nieuwe performance. Ze zat drie maanden lang tegenover het publiek, terwijl elders eerdere performances van haar werden uitgevoerd. Matthew Akers volgt haar in de periode voorafgaande aan de tentoonstelling en tijdens haar optreden.

Marina Abramovic is van Servische komaf. Ze is enerzijds een kind van dappere partizanen, een kwetsbaar kind dat geen liefde heeft gehad maar ook een spirituele vrouw. Dat laatste heeft ze te danken aan haar oma, want in haar ouderlijk huis heerste een streng regime. Haar moeder verkleedde haar toen ze vier jaar oud was als duiveltje en dat is bepalend geweest voor haar leven, zegt ze.

Performing art ontwikkelde zich als reactie op de schilderkunst. Het lichaam is het medium.
Tijdens de Biennale in Firenze zegt ze dat haar kunstvorm eerlijk en compromisloos is.
Ze maakte tijdens een performance in Amsterdam kennis met Ulay en meteen klikte het tussen de twee. Ze reisden vijf jaar rond in een bestelbus en traden overal op. Ze waren minnaars en kunstenaars die de confrontatie aangingen met hun lichamen. Van 1981 tot 1987 maakten ze Nightsea Crossing, waarbij ze zwijgend tegenover elkaar zaten. Ulay moest na dertien dagen stoppen vanwege lichamelijke klachten maar Marina zette door. Na twaalf jaar was de relatie op, zegt Ulay. Ze scheidden na het project Lovers (1988) waarbij ze over de Chinese muur naar elkaar toe liepen.

Marina zit in de bestelbus die ook in het museum staat. Het maakt haar weemoedig naar het leven zonder compromissen dat ze leidden. Al kenden ze een traditionele man vrouw rolverdeling. De scheiding was het meest dramatische moment in haar veertig jarige leven. Ze voelde slechts leegte.  

Inmiddels is Ulay ook weer van de partij. Marina vindt het spannend om hem weer te zien. Ze heeft met haar psychotherapeute gesproken over het belang van vergeving. Ulay zegt dat Marina na de scheiding zich als een speer ontwikkelde, terwijl hij veel luier is. Ze zocht mooie kostuums uit, maakte zich op en ging het theater in. Het risico van de tentoonstelling in MoMA is dat het te theatraal wordt, zegt de geblondeerde conservator Klaus Biesenbach.   

Marina ontvangt de dertig medewerkers aan de vijf performances in haar huis in Hudson Valley en geeft ze daar een sensitivity training. Ze leveren hun mobiele telefoons in, vertragen hun levensritme en verwijlen in het hier en nu. Marina denkt erover een illusionist in haar programma op te nemen die haar met een bijl zal doden, maar haar manager keurt dat plan af. Het werk van de illusionist staat haaks op haar realisme.

Twee weken voor de opening ligt Marina in bed. Ze ontdekt de waarde van codeïne dat haar een knus gevoel geeft en is helemaal in het rood omdat die kleur haar kracht geeft. De performance om drie maanden lang op een stoel te zitten en een ander aan te kijken is een krachttoer. Aan het begin van de eerste dag voelt ze zich als Marie Antoinette die het schavot betreedt. Ulay neemt tegenover haar plaats. Marina huilt en reikt met haar handen naar hem uit, hetgeen hen applaus oplevert (zie foto). Drie maanden lang is het publiek haar minnaar, zegt Klaus. Iedereen krijgt dezelfde aandacht. Een nieuwsstation wijst op de tegenstrijdigheid in berichtgeving: de ophef over de wulpse Lady Gaga staat in contrast met de weinig schreeuwerige berichten over de tentoonstelling in het MoMA waarbij men zich tussen een naakt stel moet door wringen.

Marina heeft wel iets weg van knuffelgoeroe Amma. Ze ziet veel pijn in de gezichten tegenover zich. Ze spiegelt hun diepste wezen. De organisatie heeft met Marina een teken afgesproken als ze zich bedreigd voelt. Dan grijpt men in. Ze heeft af en toe veel zitpijn, maar ze houdt vol. De pijn voelt als een geheim dat je koestert, zegt ze. Grenzen vallen weg en lichtheid openbaart zich. Ze wil een bepaalde toestand overbrengen. Toeschouwers voelen dat aan. Ze transformeert ons, zegt iemand in het publiek.

Tijdens de laatste maand haalt ze de tafel weg voor nog directer contact. Men vecht om een kaartje om een kwartier tegenover haar te kunnen zitten. Men kampeert zelfs voor het museum. 750.000 bezoekers zijn er al geweest. Een man heeft al eenentwintig keer tegenover Marina gezeten. Een jonge vrouw die buiten het museum wacht, vindt het aanstekelijk zelf een performance te gaan doen. Als ze eenmaal tegenover Marina zit, trekt ze haar jurk over haar hoofd uit. Ze wordt meteen afgevoerd. Ze zegt verbaasd dat het een spontane actie moest zijn en dat ze niet wist dat naakt zitten verboden was.  

Klaus is de laatste. Hij zegt dat de standvastigheid van Marina om drie maanden te blijven zitten voorkomt uit de behoefte aan liefde die ze als kind gemist heeft. Ze heeft het publiek net zo hard nodig als lucht om te ademen. Hij dacht dat Marina verliefd op hem was, maar realiseerde zich dat ze verliefd is op de wereld. Hij kust haar als besluit van de expositie. Applaus. Veel applaus.

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten