Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 13 januari 2014

Amin Maalouf over De ontheemden, VPRO-Boeken,12 januari 2013



Migratie: een ramp of een verrijking?

Wim Brands gaat met de van oorsprong Libanese journalist en schrijver Amin Maalouf terug naar zijn geboortegrond. In 1976 ging Maalouf vanuit Tripoli de bergen in om aan de burgeroorlog te ontkomen.
Maulof vertelt dat hij na een lange reis als journalist in Azië in het voorjaar van 1975 terugkwam in Tripoli en lawaai hoorde op straat. Hij keek uit het raam en zag een bus stilstaan en hoorde schoten. Daarna lagen er opeens twintig lijken op straat. Dit incident, dat zich afspeelde op 13 april 1975, wordt wel gezien als het begin van de burgeroorlog. Hij beleefde een moeilijke tijd als journalist voor zijn krant. Omdat hij geen partij wilde kiezen, verliet hij met zijn gezin de stad en trok naar het dorp waar zijn grootouders woonden. Daar vroeg hij zich af hoe het verder moest. Eerder was het ondenkbaar dat hij, ondanks de vele migratie die er plaatsvond, zijn geliefde Libanon zou verlaten, maar de oorlog gaf hem weinig keus. Hij reisde per boot naar Cyprus en vervolgens naar Frankrijk. Inmiddels woont hij alweer 37 jaar in Parijs.

Brands vraagt naar zijn grootvader.
Maalouf zegt dat het fout of onvolledig was wat hij eerder over de man hoorde. Tijdens een bezoek aan Libanon op een sterfdag van zijn grootmoeder, ontdekte hij het archief van zijn grootvader dat hem een ander beeld van de man gaf. Hij stierf in 1924. Ooit wilde hij in Cuba blijven wonen. In 1912 zat hij samen met meisjes en jongens in een schoolklas hetgeen in die tijd ongewoon was. Hij was een idealist, die Libanon wilde moderniseren. Maalouf trad in zijn voetsporen, zowel wat betreft zijn dromen als zijn teleurstellingen.  

Brands zegt dat zijn romans beïnvloed worden door het verschijnsel migratie, dat hij zich begeeft tussen verschillende culturen en talen en dat zijn vriend Ariel Dorfman, een Chileens schrijver, zijn verlangen naar harmonie roemde.
Diversiteit kan een ramp zijn maar ook een zegen, zegt Maalouf. Het is maar hoe ermee wordt omgegaan. In Libanon ging het lange tijd goed. Hij voelde de drang in zich om in literaire zin met dit onderwerp bezig te gaan. Hij dacht eerst dat de wereld in dit opzicht anders was dan zijn geboorteland, maar ontdekte dat de problemen van migratie in toenemende mate overal speelden. De wereld is een lappendeken van verschillende culturen. De overeenstemming is moeilijk te regisseren. Kinderen moet al geleerd worden met anderen om te gaan.
  
De ontheemden, zegt Brands, gaat over een man die naar een stervende vriend gaat in Libanon en daar zijn oude vrienden weer ontmoet die allemaal een verschillende achtergrond hebben. Ondanks die verschillen hebben de mannen veel gemeen.
Maalouf beaamt dat. Het was zijn eigen ervaring in zijn jeugd dat mensen verschilden, maar  men zag dat toen als een verrijking. Het is niet gemakkelijk maar wel belangrijk om te accepteren dat een ander anders is, maar men moet een ander niet de eigen normen opleggen.  

Brands begint over het begrip identiteit volgens Maalouf.
Volgens Maalouf moet de identiteit niet uit één element bestaan, maar uit verschillende. De samengestelde identiteit vormt de eerste stap naar de ander.

Brands noemt de identiteit van Maalouf, zowel christen als Arabier, een paradox.
Maalouf heeft geen standaardoplossing voor het probleem, maar denkt dat migratie dat steeds meer in de wereld voorkomt, ons denken moet transformeren omdat we anders in een hel terechtkomen.

Ik had meer concrete vragen van Brands verwacht, bijvoorbeeld over de inburgeringscursus en het verplichte taalonderwijs, waarmee Nederland eenzijdig aan allochtonen een norm lijkt op te leggen.

Komende donderdag houdt Amin Maalouf een lezing op Writers Unlimited, een literatuurfestival in Den Haag.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten