Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 3 april 2014

Coyote (2009), documentaire van Chema Rodriguez



Roadmovie over arme Guatemalezen op weg naar de Verenigde Staten

Een recent krantenbericht dat de van oorsprong conservatieve Amerikaanse bisschoppen het, in navolging van hun baas Franciscus, opnemen voor illegale vluchtelingen die vanuit het zuiden het land binnenkomen, deed me denken aan de documentaire van Chema Rodriguez, die een groep Guatemalezen portretteert die onder leiding van de Mexicaan Marcos de oversteek maken naar het noorden. De documentaire ontroert vanwege het verdriet dat de onderneming bij vertrekkenden en achterblijvers veroorzaakt.

Claudia zit met haar twee jonge kinderen in een fastfoodrestaurant en vraagt haar dochter naar haar gevoelens rond haar vertrek. Haar dochter hult zich in stilzwijgen. Haar gezicht zegt dat het vertrek van haar moeder te veel is om te behappen. De zoon antwoordt dat het hem weinig doet, hun andere familie blijft. De moeder is daarop erg verdrietig. ‘Doet het je dan niets dat ik wegga?’ roept ze uit. Ze huilt en ook bij de dochter komen dan de tranen. Ook in andere families gaat het komende afscheid gepaard met verdriet. Een gelovige grootmoeder gaat ervan dat God zich over haar kleinzoon ontfermt.

Marcos is een alcoholistische mensensmokkelaar, coyote genoemd, die onconventionele middelen inzet om zijn klanten naar het beloofde land te krijgen. Ze gaan niet te voet of met de trein maar per luxe touringcar, zegt hij in een cantina in Guatemala City waarin hij danst, flirt en drinkt. Hij vertelt zijn klanten tijdens een voorgesprek dat zij zebra’s zijn die een rivier moeten oversteken, waarin gevaarlijke krokodillen zitten in de vorm van dieven en beveiligers maar dat hij hen veilig naar de overkant zal lozen. Hij heeft vervalste papieren geregeld.

Voordat de groep de bus in gaat, wordt in een kring gebeden. Het afscheid met de achterblijvers is smartelijk. Het is zes uur naar de grens met Mexico. In de bus is een televisiescherm waarin films gedraaid worden en ook het Vrijheidsbeeld te zien is.
De grensovergang vormt een moeilijke barrière. Claudia wordt niet toegelaten omdat men ziet dat haar paspoort vervalst is. Ze verwijt Marcos dat de inkt niet van een goede kleur was. Marcos belt een vriend van hem die haar op een andere manier de grens over zal krijgen.

Het is nog achttienhonderd kilometer naar de grens met de Verenigde Staten. Tijdens een controle wordt de Yolanda uit de bus gehaald en gaat een stukje met de trein. Claudia die, zonder dat we de hereniging gezien hebben, inmiddels weer in de bus zit, wil met de reis stoppen als Yolande terug is. De treinreis is een hel. Een deel van de medereizigers, die op het dak zit of aan de buitenkant hangt, wordt overvallen. Yolanda blijft dit bespaard en landt veilig in de armen van Claudia, die toch maar doorgaat. Later wordt de groep toch nog overvallen. De politie spoort een van de overvallers op, een zesentwintigjarige schoenmaker uit El Salvador, en neemt hem mee. De groep mag verder.

Claudia en Yolanda praten over hun relaties. Yolanda zegt dat ze door haar vader werd geslagen en ook door haar man. Marcos vertelt ondertussen aan een jongen dat vrouwen altijd wel zin hebben, ook al zeggen ze van niet. Hij gedraagt zich als een macho die het allemaal weet en de groep verwijt dat men niet voorzichtig is. Hij wil ook meer geld. In Piedras Negras aan de grens excuseert Marcos zich voor zijn lompheid. Men belt nog een keer naar het thuisfront. De oversteek van de Rio Grande, de volgende dag, is een spannende onderneming. Zich vastklampend aan een grote binnenband van een vrachtwagen en hun kleren in zwarte plastic zakken bereiken ze de overkant. Helaas voor Claudia en Yolanda worden ze opgepikt door de grenspatrouille. Anderen reizen verder naar Houston, onder andere om te gaan werken in een Chinees restaurant. Yolanda is terug bij haar gewelddadige man, Claudia wil een nieuwe poging wagen. 

De film van Chema Rodriguez oogt als een roadmovie die helaas wat slordig gemonteerd is. De namen van de verschillende mensen zijn onbekend en ook de ontwikkelingen, zoals de oversteek van Claudia naar Mexico, worden soms niet duidelijk. Wat wel helder wordt is het enorme leed dat met de overgang gepaard gaat. Vooraf lezen we dat jaarlijks een half miljoen mensen de oversteek naar de Verenigde Staten wagen. Hopelijk zet de bekommernis van de Amerikaanse bisschoppen zoden aan de dijk. Niemand is illegaal.

Hier de korte trailer met een mooie opname van de oversteek van de Rio Grande.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten