Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 10 april 2014

The Queen and I (2008), documentaire van Nahid Persson Sarvestani



Ballingen met dezelfde verlangens ondanks tegengestelde achtergronden

De van oorsprong Iraanse filmmaakster Nahid Persson Sarvestani (links op de foto) zag ooit als kind de kroning van de sjah van Perzië op de televisie. De pracht en de praal van de koning en zijn vrouw stonden in scherp contrast met de armoede waarin haar ouders en hun acht kinderen leefden. Haar vader was ziek en haar moeder werkte zich suf in een tapijtenfabriek om het inkomen te verdienen. De onderdrukking van het volk door de sjah maakte haar tot revolutionair. In 1979 werd de sjah gedwongen te vluchten en kwam er een ayatollah aan de macht die een seculiere democratie beloofde maar een theocratie instelde.

Inmiddels woonachtig in Zweden na een vlucht ten tijde van het bewind van Khomeini, besluit Nahid contact op te zoeken met Farah Pahlavi (rechts op de foto), de vrouw van de sjah, die al negenentwintig jaar in ballingschap woont. Ze wil graag een documentaire maken over de vrouw. Farah is bereid tot een kennismakingsgesprek. Nahid reist naar Parijs en zit in de luxe woonkamer van de voormalige koningin, die haar laat wachten, toch al niet het sterkste punt van Nahid. Tijdens het gesprek zegt Farah dat ze niet bij de kapper gefilmd wil worden omdat ze een reputatie hoog te houden heeft. Ze spreken af op het kerkhof bij het graf van Leila, de jongste dochter van Farah die aan anorexia leed, maar daar komt Farah niet opdagen. Een medewerker zegt dat ze afziet van de documentaire nadat ze over de linkse sympathieën van Nahid gelezen heeft.

Een half jaar later stuurt Nahid haar de trailer van de stukjes film die ze gemaakt heeft en krijgt toestemming tot een vervolg. Ze praten eerst over het activisme van de zeventienjarige Nahid, die graag meer zou willen weten over de executies ten tijde van het bewind van de sjah maar daar niets over vraagt om haar documentaire niet in de waagschaal te stellen. Farah vertelt over de ontmoeting met de sjah, hun vlucht via Egypte, de ziekte van haar man, de opname in een ziekenhuis in New York ten tijde van demonstraties tegen hen en hun vlucht naar Panama. Het doet Nahid denken aan haar vlucht naar Dubai, waar ze twee jaar ondergedoken zat voor ze met een vals paspoort naar Zweden kon.

De gesprekken leiden tot een toenadering tussen de vrouwen. Nahid vindt Farah steeds sympathieker, maar durft nog niet door te vragen over de executies ten tijde van het bewind van de sjah. Ze filmt de aanwezigheid van Farah bij de uitvaart van de vrouw van Pompidou maar mag niet mee naar Rome. Het wachten valt haar zwaar. Ze moet denken aan haar vermoorde broer Rostam. Ze voelt zich nog altijd schuldig dat ze hem opriep mee te doen aan de strijd tegen de ayatollah die zijn democratische belofte niet nakwam en tegenstanders liet ophangen.

Een gemartelde onder het bewind van de sjah vertelt over zijn ervaringen en brengt Nahid in een lastig parket. Ze weet niet meer waar de film naar toegaat. Ze geeft een openhartig interview over haar werk in Zweden en komt daardoor weer in botsing met Farah, maar anders dan de eerste keer gaat de samenwerking toch door. Farah hoopt op een billijk portret. Nahid is bij een herdenking van de sjah in Cairo, bezoekt met haar de pyramides van Gizeh en reist mee naar Washington waar Farah woont. Ze weet dat ze daar een laatste kans heeft de vragen te stellen die ze op haar hart heeft. Farah geeft afdoende antwoorden over de politieke situatie waarin de Sovjet Unie een bedreiging vormde voor Perzië en noemt haar man een respectvol mens. Na zijn dood heeft ze nooit meer een relatie gehad omdat ze haar rol als koningin onderkent en haar aanhang niet wil teleurstellen. Ze vertelt dat haar vader al vroeg overleed en dat later zijn naam door barbaren van zijn graf werd verwijderd. Ze geeft toe dat de vrijheid van meningsuiting tijdens hun regeerperiode te gering was.

Uiteindelijk praten Nahid en Farah heel ontspannen en gelijkwaardig met elkaar en blijken ze, ondanks hun heel verschillende achtergronden, dezelfde verlangens te koesteren, het verlangen naar huis.  

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten