Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 25 september 2014

Theaterrecensie: Slaaf, RO Theater, Toneelschuur, 24 september 2014



Briesende noodkreet van een wanhopig mens

De solovoorstelling van Jack Wouterse in de benedenzaal van de Toneelschuur, Haarlem bevat een bloedstollend monoloog over zijn verslavingen, op de eerste plaats zijn eetverslaving. Zoals hij daar zit in een hoekje van het waanzin oproepende decor zou het een man alleen kunnen zijn die aan een tafeltje achterin een snackbar zijn ellende zit weg te schransen. De ketting aan zijn voet doet echter eerder denken aan een gevangene die gebonden is aan zijn plek, die geen kant op kan, niet naar de stapels borden met eten die zich aan de andere kant van het podium bevinden, noch naar het publiek waar hij mogelijk zijn woede op zou kunnen koelen.

Want woedend is hij, die man die op is en geen uitweg meer ziet. In het begin van de voorstelling hangt hij zijn colbertjas aan een haakje, zet zijn aktetas precies naast het tafeltje en haalt een zwaar kaliber pistool uit zijn tas, waarmee hij aan het eind van de zitting - want het zou ook nog eens een verdediging in een rechtszaal kunnen zijn - als hij zijn verhaal verteld heeft, zichzelf van het leven zal beroven.

Hij vertelt het verhaal aan zijn ouders, van wie de jeugdige portretjes achter hem aan de muur hangen. Hij heeft met hen te doen. Dit zouden ze nooit van hun zoon gedacht hebben. Dat het nog eens zo met hem zou aflopen. Hij vertelt hen en ons van zijn eetverslaving en zijn credo: eten is vergeten. Stamelend rijgt hij de woorden aan elkaar. Weten past ook in het rijtje. Het is ook een ziekte. De ziekte van de tegenwoordige tijd, die van de Wikipedia mens. Hij komt bijna niet uit zijn woorden als hij zijn walging daarover wil uitdrukken. Net als over het Febo voedsel dat geen enkele kwaliteit bezit of over de dokter die zo goed weet wat goed is voor een mens, laat staan een diëtiste.

Hij neemt al snel zijn toevlucht tot God. Niet de God van de kerk, want die veracht hij, maar de God die in hem zit, zoals hij in God. Hij zou zo een personage van Dostojevski kunnen zijn, verlangend naar licht. Hij is niet bang voor de dood. Alles beter dan die verrotte gedachten als spoken zijn hoofd teisteren. Briesend is hij over het leven, al kan hij daarover ook met de nodige humor, zwart als zijn ziel, spreken. Bijvoorbeeld over seksverslaving, waar hij zich niets bij kan voorstellen.

Jack Wouterse speelt zijn rol zeer overtuigend. Hij kent het klappen van de zweep, zo vertelde Sara Rensema van de afdeling educatie van het RO Theater voorafgaande aan de voorstelling. Om van zijn verslavingen af te komen ging hij naar Schotland terwijl regisseuse Alize Zandwijk met tekstschrijver en eveneens ervaringsdeskundige Oscar van Woensel ging praten over een tekst voor een solovoorstelling, waarin deze problematiek aangekaart wordt. Ze had daarbij voor ogen dat openheid de genezing zou bevorderen.

Het is jammer dat Oscar van Woensel er zoveel meer bij heeft gehaald, tot een gezinsmoord aan toe, die het perspectief wat troebel maakt, want het basisgegeven van de zwaarlijvige Wouters is imposant genoeg. Hij ontziet zichzelf niet, zoals hij in zijn onderbroek zijn vette lijf tijdens stil spel aan ons toont.

Het is bloedstollend wat hij ons nog vlak voor zijn einde nog wil meegeven, zijn protest tegen het gebrek aan kwaliteit in het leven. Sappig zijn de beschrijvingen van de smaak van het tomaat die door de Italiaanse zon wordt gerijpt en dat uitbarst in zijn mond. Rauw en eerlijk wijst hij ons op onze illusies en raadt hij ons aan een andere weg te nemen. Sla af, zijn zijn laatste woorden, die hopelijk ook voor hemzelf gelden. Hij mag nog wel eens terugkomen om ons, onverbeterlijke zondaars, nog eens aan onze fouten te herinneren.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten