Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 12 november 2014

Het Sinterklaasjournaal, 11 november 2014



Vol verwachting klopte ons hart

Op de avond dat Sint Maarten wordt gevierd, in ons deel van het land steevast met lampionnen, liedjes en snoepgoed waaronder mandarijnen, begint ook het eerste Sinterklaasjournaal van 2014. Wat in 2001 begon als een verhaal rond de stoomboot die in aantocht was - met ankervrouw Dieuwertje Blok die steeds weer een variatie op het thema presenteerde, zoals Sint die zijn boek kwijt is of de weg kwijt of geen plek heeft om te slapen - heeft zich inmiddels tot een cultureel fenomeen van gewicht ontwikkeld.

Het Sinterklaasjournaal zou leidend gevend zijn in het debat over Zwarte Piet dat al enkele jaren de gemoederen van een kleine, fanatieke groep bezighoudt en die ik systematisch ontliep omdat er belangrijker zaken in de wereld waren, dacht ik. De oppositie tegen de kleur van Zwarte Piet werd aangewakkerd door een mevrouw van de Verenigde Naties die onze sinterklaastraditie als racistisch bestempelde, al komt ze zelf uit een heel andere traditie en heb ik zelf nog nooit een racistische uitspraak over een Zwarte Piet gehoord. In de loop der jaren is het feest veranderd van een grimmige in een meer ludieke sfeer, waarbij de Pieten op televisie ook steeds meer eigenheid kregen.

De tegenstellingen liepen hoog op, inmiddels dermate hoog dat de sinterklaascentrale in Amsterdam geen delegaties meer uitzendt naar Zuid Oost omdat ze daar lastige gevallen werden, zoals het grote mensen journaal van zes uur dat gisteravond noemde. In Haarlem wordt van de andere kant de bloemenpieten bedreigd die door de gemeenteraad worden ingezet als teken van begrip voor andersdenkenden. Dat de middenstand de dupe van het protest werd tekende de onzekerheid. Filosoof Haroon Sheikh noemde in de documentaire De kinderen van het succes de Zwartepieten discussie als voorbeeld van een conflict waarin traditie botst met moderniteit. Met onverzoenlijke standpunten tegenover elkaar.

Het was daarom boeiend te zien hoe het eerste Sinterklaasjournaal met de discussie zou omgaan. De makers moesten, gezien de afgelopen seizoenen, genoeg creatief hebben om een invulling te geven die voor- en tegenstanders van Zwarte Piet met elkaar zou kunnen verzoenen of in ieder geval de scherpte uit het debat zou halen. Vriend van de Hoofdpiet, Erik van Muiswinkel wilde in Trouw geen commentaar geven op de suggestie van verslaggeefster Iris Pronk op haar suggestie dat Dieuwertje wellicht zwart geschminkt zou zijn.

Dat was niet het geval, zagen we meteen. Ze schakelde wel onmiddellijk over naar de stoomboot die onderweg is naar Nederland om Sint op de man af te vragen of zijn Pieten was, niet te ouderwets waren. Sint verklaarde echter stellig dat dit niet het geval was en dat hij er ouderwets gezellig feest van wilde maken. Vervolgens hoorde hij in de ruimte achter zich het geluid van een boor. De aanwezige pieten, waaronder de Paniekpiet, susten de bezorgdheid van hun baas als zouden ze iets gevaarlijks doen, maar niet veel later zagen we toch dat ze een cadeautje voor de Sint, een portret van Dieuwertje, in het ruim aan de wand opgehangen hadden. Toen ze de Hoofdpiet ervan in kennis stelden, wees hen terecht. Ze stonden zelfs al in een plasje water. De Paniekpiet was natuurlijk in alle staten. Hoe het verder gaat horen we de komende dagen. Wellicht valt er toch een mouw te passen aan de kleur van enkele Pieten. Dat mag ons niet weerhouden het vooral gezellig te houden, zei Dieuwertje die ook ook nog wees op ansichtkaarten met de tekst Prettige intocht en een gezellig Sinterklaasfeest! die we op de site kunnen downloaden en naar elkaar kunnen sturen.

Het is in ieder geval te hopen dat de aloude traditie gehandhaafd blijft, al was het alleen maar om hard te kunnen lachen om het verhaal van David Sedaris over Six to Eight Black Men. Door deze kant van onze culturele bagage door de fijne kam van het morele oordeel te halen, wordt ons het vermogen tot relativeren ontnomen.

Hier mijn bespreking van De kinderen van het succes, hier mijn verslag van David Sedaris in College Tour met daarbij een link naar zijn hilarische sinterklaasverhaal Six to Eight Black Men, die overigens hier in een Nederlandse uitvoering te zien is, hier de site van het Sinterklaasjournaal, hier het bericht van de NOS: Sint niet naar Amsterdam-Zuidoost.  

  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten