Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



dinsdag 2 december 2014

De onzichtbare vriend (2014), documentaire van Hans Busstra





Het faillissement van de persoonlijke God

Het geloof blijft een bron van verwarring. Een oud Godsbeeld kan behoorlijk tegenwerken. Dit blijkt wel uit de documentaire van domineeszoon Hans Busstra die, gelukkig met enige ironie, zijn eigen geloofstwijfel als uitgangspunt en onderwerp neemt. De filmbeelden staan vaak op zijn kop. Op zijn zoektocht naar een gelovige ervaring gaat hij bij familie en vrienden langs, maar geholpen wordt hij pas door good old Jozef van de Berg, de voormalige poppenspeler die zich bekeerd heeft tot de Russische orthodoxie.

Busstra begint over de film Superman. De hoofdrolspeler vertoont overeenkomsten met zijn eigen held, Jezus,want die was ook een superman. Hij is opgevoed in een christelijke traditie maar ervaart God echter niet. Tijdens een gesprek met vriend Niels vertelt hij dat hij weliswaar gelooft dat er meer is dan men kan zien, maar dat hij ook twijfels kent. Ook voor zijn huwelijk twijfelde hij eraan of zijn vrouw Marguerite de juiste partner was, maar dat bleek onterecht.

Zijn jongere zus Lydia heeft medelijden met zijn geworstel en vindt het vooral sneu voor hun ouders. Zijn vader vertelt aan de eettafel dat hij zijn leven te danken heeft aan Jezus en dat hij het verdrietig vindt dat Hans dat niet heeft. De dominee nam het geloof van zijn eigen vader over, met uitzondering van zijn vastliggende Godsbeeld, dat de mens weinig vrijheid gaf. Twee oudere zussen hebben meer begrip voor hun broer. Ook zij doorleven hun geloof niet persoonlijk, twijfelen wel en vrezen dan afvalligen te worden, maar vinden dat Hans rebelleert.

Evangelist Johan van Ooyen mist bij Busstra de overgave, maar denkt dat het wel goed komt met zijn geloof. Diens vader plakt posters met Kies voor Jezus op borden langs de snelweg.
De vrijzinnig predikant Klaas Hendrikse, Nederlands enige atheïstische dominee, kan hem meedelen dat God niet bestaat. Erbij horen en je hart overgeven is typisch voor de geloofsbeleving, maar volgens Hendrikse moet Busstra het op zijn eigen manier doen.
Vriend Eric kan daarmee instemmen. Filosoof Ad Verbrugge meent dat Hans, zoals veel dertigers, op zoek is naar een rite om in een ander leven te komen, maar nog steeds de twijfelende en koppige adolescent in hemzelf niet kan achterlaten en dat de film hem wellicht weinig verder brengt. 

Busstra vraagt zich af wat overgave is. Hij wordt moe van zichzelf. Gelukkige gelovigen vindt hij naïef. Marguerite vraagt zich af wanneer de film klaar is: als Hans uit het probleem is of als hij een duidelijk beeld van zijn probleem gegeven heeft. Hans heeft het liefst beide. Hij denkt dat hij ervoor moet gaan, Jezus in hem moet laten wonen en daardoor zelf ook een ander te worden. Hij gaat naar een Jezuskamp in de Ardennen, wat schimmige beelden oplevert van een groep die door een rivier waadt en in de nacht wandelt. Vriend Patrick vertelt dat hij zich tijdens zijn studietijd geneerde voor zijn geloof, maar dat daardoor een fundament werd weggeslagen die heel somber kan maken. Busstra zegt voor de camera dat hij bezig is met een innerlijke dialoog waarbij hij God mijdt. Patrick raadt hem aan God juist op te zoeken. Busstra denkt dat het goed is zoals het is, dat hij zichzelf teveel heeft vastgezet, maar dat het innerlijke proces doorgaat.

Tenslotte is er dan Jozef van de Berg (zie  foto), die hem vertelt dan men vlinders niet vangt met een net of maar hen in de stilte naar zich toe laat komen. Waarmee het faillissement van de oude vertrouwde persoonlijke God wordt uitgesproken en maar weer eens wordt aangetoond dat het beter is geen beelden te maken zoals van superman.    

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten