Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 7 februari 2015

Moeders springen niet van flats (2013), documentaire van Elena Lindemans



Hartverscheurend pleidooi voor euthanasie in de psychiatrie

De moeder van Elena Lindemans pleegde in 2002 zelfmoord door van een hoge flat in Heerenveen te springen. Elena was 26 jaar oud en is daar elf jaar lang nooit teruggeweest, maar besluit dat de tijd gekomen is om met flatbewoners te gaan praten over het lugubere incident. Nadat ze zelf moeder is geworden, is ze meer met haar moeder bezig.

Met haar vier jaar oudere zus Birgitta gaat Elena naar Ed in Appelscha die de laatste zeven jaar een relatie had met haar moeder. Dat was na de scheiding van haar man die overspel pleegde en zelfs een kind bij zijn vriendin kreeg. Ze verkrampte door hoofdpijnen en verloor haar baan. De drie beluisteren de cd van de crematie. Ed hoort zichzelf voor het eerst terug, sprekend over de vergeefse opnames en bezoeken aan hulpverleners. Op de dag van haar overlijden was Elena in Appelscha. Haar moeder was zeer in paniek. Ze ontsnapte en deed een vluchtpoging die door Elena werd verijdeld. Tenslotte reed zij aan het eind van de dag toch weg. Ed die juist thuiskwam liet haar gaan, maar is nog steeds boos dat het verzoek om euthanasie niet werd ingewilligd.

Elena wilde na elf jaar wel eens weten wat er aan de hand is geweest met haar moeder. Psychiaters waren van mening dat ze niet beter wilde worden, maar genoot van haar ziektewinst. Een van hen vertelt Elena over de aard van een stressstoornis die het hele biologische apparaat in verhoogde staat van paraatheid brengt met uitputting tot gevolg. Pas de laatste jaren zijn de neurobiologische effecten meer bekend geworden. Hij stelt Elena daarmee gerust.

Elena gaat op zoek naar bewoners die al langer in de hoge flats wonen. De heer en mevrouw Vink wonen op de elfde verdieping en vertellen dat haar moeder daar vaker was. De heer Vink deed juist de afwas toen hij een kreet hoorde. Hij liep naar de galerij, keek naar beneden en zag de vrouw liggen die wel eens voor hun deur stond. Later lagen ze er wel wakker van. Elena hoort dan pas van Ed dat haar moeder hem wel eens belde als ze in dubio op de galerij stond. Een onderbuurman ruimde het bloed op, een vrouw aan de overkant zag haar springen. Ze was in eerste instantie boos om daarmee geconfronteerd te worden maar begrijpt dat de moeder van Elena geen uitweg had. De beheerder dekte het lichaam af zoals hij wel vaker doet. Hij herinnert zich de gezichten maar probeert die een plekje te geven en vindt het triest dat het niet anders kan.

Elena spreekt psychiater Fons Tholen van de Universiteit van Groningen. Ze zat ooit met haar moeder in zijn spreekkamer. Tholen kon niets doen omdat de behandelende psychiater nog perspectief zag. Elena vertelt hem dat hij hun laatste strohalm was en dat haar moeder daarna is ingestort. Tholen kijkt er van op dat de moeder van Elena overleden is, maar denkt dat hij nu hetzelfde zou reageren. Hij zou wel willen weten hoe het verder gaat na zijn adviezen aan patiënten, maar beroepsgeheimen staan dat in de weg. Huisarts Hoekstra wist zich geen raad met de situatie, al begreep hij wel dat de moeder van Elena leed. Anders dan vroeger zou hij nu wel voldoen aan het verzoek van de moeder om euthanasie. Hij beseft dat een waardig afscheid belangrijk is.

Aan het eind van de documentaire volgt nog een emotioneel bezoek van Birgitta en Elena aan de plek waar hun moeder overleed. Birgitta, die voor het eerst terug is, schrikt van de hoogte en valt Elena in de armen.
De aftiteling zegt dat er jaarlijks vijfhonderd verzoeken tot euthanasie worden gedaan in de psychiatrie. In 2012 werden er veertien gehonoreerd. Tien procent van de anderen pleegt zelfmoord. Elke week is er wel een slachtoffer te betreuren. Door de bezuiniging op de psychiatrische hulp zal dat aantal alleen maar toenemen, vrees ik. 

Hier de trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten