Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 26 februari 2015

Theaterrecensie: Beton, Keesen&Co, Toneelschuur, 25 februari 2015



Benauwenis in gezin met vaste zekerheden

Beton is volgens de ondertitel een boze komedie over vaders en zonen. De verhouding tussen de tachtigjarige Laurens en zijn eenenvijftigjarige zoon Sebas is exemplarisch voor de tijd van verandering, waarin zonen opgroeiden onder rechtse ondernemers die van geen wijken wilden weten. Nog steeds gaan de discussies tussen hen over politiek, maar het zijn achterhoedegevechten die slechts verliezers kennen.

Het luxe appartement, waarin Laurens met zijn licht dementerende vrouw Veerle woont, leunt aan tegen een verzorgingstehuis en kent  alle vrijheid en zelfs een tuin, waarin de amechtige vader de benauwenis van het appartement kan ontvluchten. Hun gescheiden dochter Lucie zorgt goed voor hen. Ze is druk bezig om alle afspraken te regelen en verwerkt ook de post. Zoon Sebas is minder zorgzaam. De mislukte schrijver, die inmiddels zijn geld verdient in de reclamewereld, was vroeger het enfant terrible in het gezin en is nog steeds niet losgekomen van die rol. Men mag blij zijn dat hij zijn gezicht laat zien. Elk moment kan hij weer opstappen.

De benauwde sfeer komt mooi terug in het toneelbeeld. De gesloten roze gordijnen rondom het vuurrode kleed op de grond met de twee massieve witte fauteuils in het midden grijpen naar de keel. De personages doen de rest. Vader zit pontificaal in zijn zetel de Telegraaf na te bauwen, moeder klauwt in een vurig blauw broekpak  met haar armen spastisch door de lucht om haar gebrek aan woorden te verhullen, Sebas wipt op een eenvoudige stoel aan de zijkant van het toneel en Lucie fladdert met haar agenda heen en weer tussen haar ouders. Als haar ouders even weg zijn - moeder om taart te bestellen en de vader een luchtje schept - dept ze haar oksels met een tissue die ze diep uit haar tasje haalt.

De spanning neemt toe als Lucie hoort dat haar ouders niet langer in hun appartement kunnen blijven. Het geheugen van haar moeder is slechter dan werd aangenomen en haar vader heeft zich vergaloppeerd op de beurs. Haar boodschap brengt onzekerheid in het gezin teweeg. Sebas neemt het zowaar op voor zijn ouders, ook omdat hij de betutteling door zijn zus niet kan uitstaan.

Helaas kan dit fraaie uitgangspunt niet voorkomen dat het stuk langdradig wordt en als een nachtkaars uitdooft. Het gebrek aan spanning heeft te maken met de weinig uitgediepte karakters van de personages. Dit is het duidelijkst te merken aan Sebas, die niet goed weet wat hij met de toestand aan moet en van woede in schuldgevoelens en hulpeloosheid schiet. Zijn blonde pruik zegt veel over zijn warrigheid. Zelfs de moeder die met haar overdreven motoriek en mimiek de lachers op haar hand kreeg, wordt op het laatst vervelend. Het blijven teveel sjablonen, ook al veranderen de gezinsverhoudingen als Lucie voor zichzelf kiest en met een vriendin op vakantie gaat naar Kroatië en Sebas de rol van verzorger op zich neemt. De moeder wordt zich daardoor bewuster van de macht die haar man altijd over haar heeft uitgeoefend. Veel is er niet meer aan te doen. Als de moeder symbolisch de gordijnen openschuift, krijgt haar man een hartinfarct. Het is alleen vreemd dat Sebas, als hij bij zijn wegkwijnende vader in zijn rolstoel zit, zich geen enkele zorgen maakt over zijn moeder, die toch al een keer met gevaar voor eigen leven is weggelopen.     

Beton staat voor de massieve staat van onze persoonlijkheid en het gebrek aan flexibiliteit wanneer we niet nadenken over ons doen en laten. De moeder voelt de vaste zekerheden, waarin ze een leven lang vast gekluisterd zat, aan den lijve. De vader wordt erdoor geveld. De kinderen hebben nooit een bres in de muur kunnen slaan. De dochter was onbuigzaam, zoals de vakantie met een vriendin aantoont. De sloophamer die de zoon inzette stuitte op een keiharde verdedigingswal. Zijn verzet was slechts verstandelijk en in zijn hart bleef hij de kleine jongen van zijn vader, zoals de poster laat zien. Home is where you start from. Het is soms beter als men de eigen weg gaat.   

Hier de site van Keesen&Co met daarop ook een trailer en een teaser. Beton werd geregisseerd door Willibrord Keesen en geschreven door Rob de Graaf.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten