Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 6 september 2015

Filmrecensie: Tillsammans (2000), Lukas Moodysson



Persoonlijke relaties in jaren zeventig op losse schroeven

In zijn tweede lange speelfilm na Fucking Amal (Show me love) verdiept Moodysson zich in het verschijnsel commune, dat in de roerige jaren zestig als een ideale woonvorm werd gezien door mensen die een andere maatschappij voorstonden. De commune is al vaak in beeld gebracht zoals in de documentaire De kresj (1995) van Marije Meerman en de televisieserie Hertenkamp (1998), gemaakt door mugmetdegoudentand. Moodysson doet het nog eens dunnetjes over. De clichés zijn niet van de lucht, maar tegelijk laat Moodysson zien hoe broos persoonlijke relaties in de jaren zeventig waren.

De film begint met een scène in de commune Tillsammans (Samen) in Stockholm in 1975. De dood van Franco wordt door als een persoonlijke triomf gevierd, ook door de twee jonge kinderen van Anna en Lasse, een stel dat er voor gekozen heeft na hun scheiding het gezinsleven in commune verband voort te zetten. Een volgende veelzeggende scène is tussen Göran en Lena in bed. Lena begint erover dat ze het niet erg zou vinden als Göran ook met Anna zou slapen. Vrijheid, blijheid. Göran wordt daarop gebeld door zijn zus Elisabeth die het aan de stok heeft met haar man Rolf en met haar twee kinderen Eva en Stefan het huis uit wil.

Göran haalt ze met het busje van de commune op uit de flatwijk, symbool voor het kerngezin en brengt ze naar de commune waar juist een discussie aan de gang is over afwassen, waar Anna vanwege een vaginale schimmelinfectie met een ontbloot onderlijf aan deelneemt, hetgeen Lasse, die zich daaraan stoort, ertoe brengt om ook zijn broek uit te trekken. Geen vertrouwenwekkend gezicht voor twee lagere schoolkinderen die op zoek zijn naar geborgenheid. Göran geeft zijn zus en haar kinderen een slaapplaats ook al zijn niet alle communeleden, die vinden dat er al genoeg mensen in hun gemeenschap wonen, het daarmee eens. Zo zijn er steeds meningsverschillen en worden pijnlijke plekken aangeraakt. De gevoelige Lena zoekt contact met de cerebrale Erik als die boos van tafel is weggelopen. Ze weet hem over te halen met haar te vrijen om uit zijn hoofd te komen. Ze belooft na het vrijen met hem verder te discussiëren over de revolutie, maar is op dat moment bezorgd over Göran die alleen in bed ligt. In een fraaie scène bekent ze Göran dat ze voor het eerst van haar leven heerlijk is klaargekomen, mogelijk omdat het alleen om de seks ging en niet om de persoon. Göran probeert zijn gevoelens tot kotsen toe onder de duim te houden, terwijl Anna haar lesbische gevoelens bij Elisabeth probeert te slijten.

Stefan probeert zich aan het circus te ontrekken door contact te zoeken met zijn vader, die echter zijn bierflesjes nog moet wegwerken voor hij de deur van zijn flat kan openen, waardoor zijn zoon alweer vertrokken is. Tijdens een telefoontje tussen de twee is hij te zat om iets in de hoorn te zeggen. De groep wordt inmiddels bespioneerd door een gezin bestaande uit de schooljongen Frerik, zijn seksueel gefrustreerde vader en zijn burgerlijke moeder. De eenzame Frerik zoekt contact met dochter Eva die dezelfde brilsterkte heeft als hij, hetgeen een band schept, net als de conclusie die Eva trekt dat het in de commune allemaal precies omgekeerd is als vroeger bij haar thuis.

Rolf is loodgieter en hoort bij een klant, die zelf ook gescheiden is, dat hij moet vechten om zijn kinderen. Hierdoor stopt hij met drinken en zoekt contact met zijn zoon en dochter. In een later stadium gaat de klant met Rolf mee naar de commune om een verzoeningspoging te wagen die aanvankelijk niet gemakkelijk te realiseren is maar wel de nodige twijfels in de hoofden van andere communeleden veroorzaakt. Anna wil opeens weer contact met Lasse en Göran zet Lena de deur uit. Ook het gezin van Frerik valt uiteen. Het nummer Love hurts van Rod Steward en S.O.S. van Abba zijn daarbij goed gekozen. Gelukkig zorgt een potje voetbal voor de nodige verbroedering (zie foto met Rolf en Elisabeth in het midden).

Vooral de rol van Göran is voorbeeldig en dat in dubbele zin. Wellicht kwam ik op de serie Hertenkamp omdat hij me aan Marcel Musters deed denken.

Hier de trailer van Tillsammans, hier mijn bespreking van De kresj (1995) van Marije Meerman.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten