Inner solitude staat haaks op de impulsen die van de
digitale middelen uitgaan
Wat is de betekenis van de digitale middelen voor de
spirituele ontwikkeling? Het is een onderwerp waarover nog weinig bekend is. Te
vrezen valt dat het gebruik ervan leidt tot verslaving en afhankelijkheid, die
lijnrecht tegenover een steeds grotere onafhankelijkheid staat. Het is dan ook
boeiend dat de stichter van het Ridhwan Centrum, A.H. Almaas, die tegenwoordig als
Hameed Ali door het leven gaat, deze kwestie aansnijdt. Hij is bekend van zijn
boeken over de Diamant benadering, een methode voor spirituele ontwikkeling, en
geeft samen met medewerkster Karen Johnson, voorafgaande aan de zes weken durende online cursus, een drie uur durend webcast met een
klein groepje toehoorders in de zaal, die voor het eerst gestreamd werd en die
ook plaats biedt voor aandachtsoefeningen.
Presentator Alex Howard leidt de bijeenkomst in en vraagt
Karen naar de reden van de online uitzending. Ze vertelt dat de Diamant benadering
midden in het leven staat en dat alles daarin van waarde is, dus ook de
technologie. Hoewel de gevaarlijke kanten ervan ons verder weg kunnen voeren,
kunnen we die ook voor ons welzijn gebruiken en daarmee de onderliggende
eenheid versterken. Almaas laat daarop een oefening doen om het gewaarzijn te
vergroten: terwijl men stil zit gaat men met de aandacht naar de rechtervoet en
is die gewaar. Vervolgens gaat men langzaam omhoog tot de heup en vandaar van
de rechterhand naar de rechterschouder. Daarna komt de linkerkant aan de beurt,
vanaf de linkerschouder tot de linkervoet. Tenslotte kan men de energie door de
ledematen laten rondgaan. Het was opmerkelijk hoe sterk ik de energie,
opgeroepen door Almaas, in mijn lijf voelde. Later tijdens de uitzending werd erover
gesproken dat de aanwezigheid van deze energie ook buiten tijd en ruimte werkt.
Volgens Almaas vergroot de oefening het bewustzijn. Men kan daardoor beter
kijken en luisteren zonder het contact met zichzelf te verliezen. Dit geldt ook
voor de omgang met digitale middelen, in het vervolg devices genoemd.
De vraag is of met devices een diep menselijk contact mogelijk
is. Het is duidelijk dat email zijn beperkingen heeft, dat men met sms de ander
al beter kan verstaan en met video nog meer. Devices bieden kansen en
beperkingen, kunnen een vloek zijn of een zegen, zoals voor alle ontdekkingen
geldt. Pas als we ons bewustzijn erbij gebruiken, kunnen we de beperkingen het
hoofd bieden. Het is dus belangrijk het contact met het zelf niet te verliezen.
Volgens Karen gaat het altijd om een balans tussen buiten en binnen. Vooral de
smartphone is moeilijk uit ons leven te bannen en vormt een voortdurende bron
van stimulatie, die heel gemakkelijk uit ons lichaam kan halen.
Almaas doet een experiment. Hij vraagt de mensen thuis hoe
vaak ze hun devices gebruiken. Hij stelt daarop dat men gemakkelijk gewend
raakt aan het multitasken. Howard vertelt hoe onthand hij zich voelde toen hij
in het vliegtuig zijn mail niet kan checken, hetgeen Almaas doet opmerken dat
zoiets dus een behoefte vervult, waarbij we ons dienen af te vragen hoe
belangrijk die is. Een man in de zaal vertelt over het surrogaat aan menselijke
warmte dat van een device uitgaat en dat dit verslavend is. Een andere man
maakte stiekem een foto van het podium en zond dat door omdat hij graag
aandacht wil. Het doet verdriet wanneer hij geen respons krijgt, maar dit is vanmiddag
gelukkig voor hem niet zo, zoals hij later vertelt. Karen brengt in dat een
device een uitbreiding is van ons sociale leven met meer kans op contact, maar
ook op meer oppervlakkigheid, verschraling van de sociale intuïtie en een
gevangen worden door het ego. Ze raadt aan om niet te snel te reageren op impulsen
en grenzen te stellen aan bereikbaarheid. Door afstand te nemen blijft men
kritisch op hetgeen men wil uitdrukken.
Almaas stelt dat we in een overgangstijd leven waarin
ouderen niet goed met devices kunnen omgaan en jongeren zich ermee als een vis
in het water voelen. Straks wordt onze identiteit geheel gevormd door de
devices en weet men niet meer hoe het leven zonder die apparaten was. Het is belangrijk
te luisteren naar de innerlijke gevoelens om geen zombie te worden en het
contact met het eigen lichaam en de eigen gevoelens kwijt te raken. Hij stelt
een tweede oefening voor waarbij men de eerste oefening doet zonder devices erbij.
Alleen kunnen zijn, inner solitude, is de basis voor het samenzijn. Het blijkt
dat devices een nieuwe gehechtheid in het leven roepen, ook in psychologische
zin, waardoor een verschraling van het leven kan plaatsvinden. Almaas stelt dat
de ontdekkingen die we in het leven doen zoveel meer inhoud hebben dan de
verlokkingen die de devices bieden, maar dat de laatste wel om tegenwicht
vragen. Een vrouw in de zaal miste eerst haar phone, maar realiseerde zich
daarna dat zijn belangrijker voor haar was dan weten. Een andere vrouw is
altijd pas gerustgesteld als ze op de smartphone heeft gezien dat alles rond
haar in orde is. Ze krijgt het advies om in te gaan op die onrust en de rust
van binnenuit te zoeken.
Een tweede oefening gaat als de vorige maar dan met
inschakeling van devices. Kunnen we tegelijk bij onszelf blijven? Zo niet, kom
dan weer terug en voel de aanwezigheid in het hier en nu. Een vrouw vertelt
over haar vrees dat er iets mis kan gaan, hetgeen ze ook in haar dagelijks
leven ervaart. Volgens Karen is dit een goed voorbeeld van het feit dat devices
negatieve gevoelens versterken. Almaas brengt de andere kant in, namelijk dat
devices onze wereld vergroten en voor meer verbinding kunnen zorgen. Mits we
geoefend hebben om meer vrijheid te verwerven. Hetgeen we die zondagmiddag
zeker gedaan hebben, al verbaasde het me dat mensen die ervaring hebben met
meditatie nog zo naïef met devices omgaan. Maar ja, het zijn Amerikanen.
Hier meer over de
oprichter van de Ridhwan beweging en de uitvinder van de Diamant benadering.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten