Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



dinsdag 8 december 2015

Recensie: Een heel bijzonder meisje (2015), Anna van Praag


Vroegwijze puber staat opeens in een onttoverde wereld

Anna van Praag schreef een wat raadselachtig boek over een periode in haar jeugd waarin ze, in ieder geval geestelijk, in de ban was in een sekte-achtige commune met een vrouwelijke goeroe die de levensverhalen van de leden in alle openbaarheid bespreekt, iets waardoor een elfjarig wijsneusje sterk betoverd raakt. Op haar site schrijft van Praag dat ze veel reacties en vragen kreeg na de publicatie van haar boek en dat er in februari a.s. een volwassen versie van haar boek verschijnt waarin ze in een Nawoord een tip van de sluier zal oplichten.

Zelf zegt ze over het autobiografische karakter van Een heel bijzonder meisje in het begin van haar Dankwoord het volgende:

Dit verhaal berust op een werkelijkheid die ik behoorlijk veel geweld heb aangedaan. Het is dan ook alleen maar mijn privéwerkelijkheid – en zelfs dat niet.’

Deze cryptische mededeling laat onverlet dat Van Praag het in haar puberteit niet gemakkelijk moet hebben gehad. Net als andere oudste kinderen is haar alter ego Alicia heel gevoelig voor de sfeer in het ouderlijk huis en de verhouding tussen haar ouders: vader Simon is  toneelregisseur en moeder Lydia tandarts, maar zonder veel ervaring. De moeder moet zelf in haar jeugd ook beschadigd zijn geraakt in weeshuizen, maar er is ook nog een andere kant. Nog altijd ruikt Alicia geur van koekjes uit haar kindertijd.

Ik schat in dat ze door haar gevoeligheid en een sterke behoefte aan steun een supermoeder schept in de figuur van Sofia, de levenswijze Amerikaanse sekteleidster die zelf ook een moeilijke jeugd en verschillende huwelijken achter de rug heeft. Alicia ontmoet haar tijdens een strandvakantie in Italië, waar de commune uit New York de zomer doorbrengt. Van Praag wijdt meteen het eerste hoofdstukje aan deze vrouw met de kracht van een magneet op haar alter ego werkt:

Je loopt zomaar de zee in.
 Wij staan allemaal op het strand en zien je langzaam één worden met het water en het rood-goud-oranje van de ondergaande zon.’

Vanaf deze twee beginregels wordt deze jij figuur op een voetstuk gezet. Idolaat is Alicia van de vrouw die Gestalt achtige sessies leidt, die zich in het theater afspelen. Alicia droomt dat Sofia haar een heel bijzonder meisje vindt en als Sofia dat niet veel later ook nog uitspreekt, kan de adoratie niet groter. Daarbij komt dat de elfjarige Alicia ook nog eens heftig verliefd is op Luca, de zoon van Sofia die enkele jaren ouder dan zijzelf is. Dat ze door hem een tijdlang genegeerd wordt, wakkert haar verlangen alleen maar aan en daarbij helpt ook de nodige seks, drugs en rock and roll.

Een draai in het verhaal vindt plaats als Sofia vader Simon opdraagt in Amsterdam een soortgelijk centrum als in New York op te zetten. Dat betekent voor Alicia nog meer vrijheid en een verwaarlozing van haar gewone schoolleven. Ze is een van de jongste leden van de jeugdclub en wordt meer aangetrokken tot de avonturen in de club dan de saaiheid op de middelbare school. Na een tweespalt tussen Sofia en haar vader moet de laatste vertrekken. Voor Alicia komt daarmee op haar zestiende een eind aan de betovering. Ze heeft dan een stuk van haar ontwikkeling aan zich voorbij zien gaan. Het stemt droevig dat ze, zoals ze zegt, geen klein meisje meer kan zijn.

Lang blijft de belevingswereld van Alicia intrigeren, maar tenslotte lijdt het verhaal schipbreuk op het autobiografische gehalte. De lijn van het verhaal leidt nergens naar toe. Dat neemt niet weg dat het verhaal medeleven oproept met het meisje dat zich vaak groter moest en wilde voordoen dan ze was. Het was te hopen geweest dat Alicia een meer ordinary life had gehad, al was dat het laatste wat Alicia op dat moment zou willen. Het zijn dan ook de ouders die moeten zorgen voor grenzen. Zo niet dan volgt zoals hier een treurige verwaarlozing en veel moeite om weer aansluiting met de gewone wereld te vinden. Wat dat betreft is Een heel bijzonder meisje vooral een les voor ouders. Ht    

Hier de site van Anna van Praag met daarop ook een fraai verslag van een lange en fascinerende reis door Afrika met haar gezin in 2007 en 2008.






Geen opmerkingen:

Een reactie posten