Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 27 februari 2017

Bregje Bleeker over Eva, VPRO Boeken, 26 februari 2017


Dementie leidt tot betere band moeder en dochter

De tweede roman van Bregje Bleeker is getiteld Eva en gaat over haar moeder Liesbeth die de eerste vrouwelijke hoogleraar in Nederland was en al voor haar vijftigste te maken kreeg met een aandoening, die een combinatie was van dementie en Parkinson.

Carolina Lo Galbo begint over de herkenbaarheid van reacties op haar roman.
Bregje bevestigt dat en gaat meteen van start met een verhandeling over haar ouderlijk huis en de inhoud van de roman, waarbij het een verademing is dat Lo Galbo haar gewoon laat praten. Bleeker vertelt over de mooie jeugd die zij zelf had in de jaren zeventig met een moeder die veel kon en moest. Liesbeth groeide op in een arm katholiek milieu in een klein dorp in de buurt van Breda. Een zuster van het nonnenschooltje bracht het ijverige en slimme meisje achterop de fiets naar het gymnasium in Breda. Liesbeth was haar daarvoor zo dankbaar dat ze de non jaarlijks een kerstkaart stuurde. Later verhuisde ze naar Amsterdam.

Toen Bregje zeventien was werd haar bijna vijftigjarige moeder hoogleraar in een medische discipline, maar eigenlijk was ze in die tijd al ziek. Haar man hield haar met de tekst van de inauguratie. Bregje vertelt dat haar puberteit en het perfectionisme van haar moeder, bijvoorbeeld als het om de beste leerprestaties ging, problemen in de relatie veroorzaakten. Anders dan haar zus, die nog harder ging leren, ging Bregje tegen de verwachtingen van haar moeder in. De zwijgende sfeer in het gezin maakte dat de ziekte pas laat gediagnosticeerd werd. De huisarts ging ervan uit dat een werkende moeder te zwaar belast werd. Een jaar thuis leidde echter niet tot een duidelijke verbetering. Daarna werd een combinatie van Parkinson en dementie vastgesteld. Haar moeder kwam bij haar langs om haar gerust te stellen dat de ziekte niet erfelijk was.

De band met haar moeder veranderde tijdens de ziekte in positieve zin. Naast de aftakeling is hun goede contact een wezenlijk onderdeel van de roman. Bregje had zich voorgenomen om niet meer boos te zijn op haar moeder, maar liefde te laten heersen. Haar moeder kon zich meer ontspannen en haar fouten toegeven. Samen konden ze lachen als ze in een pashokje stonden en haar moeder vroeg hoe een blouse stond die ze verkeerd om had aangetrokken. Door de dementie namen ze elkaar zoals ze waren. Bregje vertelt dat ze eerder een gesprek gewild had over de toestand van haar moeder, die steeds meer achteruit ging, maar door het zwijgen in de familie was dat moeilijk. Gewoonlijk hobbelden ze achter de feiten aan, zoals vaak gebeurt in het geval van dementie.

Lo Galbo vraagt naar een pijnlijk moment in het liefdevolle relaas.
Bregje antwoordt dat de gang naar het verpleeghuis moeilijk was, temeer omdat zowel haar vader als haar moeder dachten dat dit voorlopig was. Dat brengt haar op de door mij gehoopt antwoord op de vraag waarom ze het verhaal in de vorm van een roman goot. Ze zegt dat dementie voor een groot deel nog een onbekend gebied is en dat ze in een roman meer vrijheid had om de kwestie rond karakter en ziekte weer te geven. Ze bleef haar moeder tot het eind aan toe als persoon zien met verschillende rollen en haar eigen karakter.

Hier de site van Bregje Bleeker. Daarop ook een link naar de eerste bladzijden uit de eerste hoofdstuk van de roman.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten