Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 2 maart 2017

Regisseuse Lina Wertmüller – behind the white glasses (2015), documentaire van Valerio Ruiz


Regisseuse met twee liefdes aan haar borst

Valerio Ruiz begint de documentaire over de Italiaanse regisseuse Lina Wertmüller (Rome, 1928) met een scabreus lied dat zij zingt in een protserige omgeving, dat aantoont dat het wellustige leven haar inspireerde. Ze doet daarna meteen een greep in een schoenendoos met witte monturen die een handelsmerk van haar werden: nadat ze een wit brilmontuur liet maken bij een fabrikant, moest ze er meteen vijfduizend afnemen. De blik die achter zo’n montuur op de set gericht werd, was van bijzondere kwaliteit. Frederico Fellini raadde haar aan om alles te vergeten wat ze in haar opleiding geleerd had en haar eigen verhaal te vertellen, hetgeen tot successen maar ook tot decepties leidde.

Wertmüller groeide op met Stanislavski, had een voorliefde voor musicals maar ook voor maatschappelijk geëngageerde films. Ze droeg die liefdes in haar borst, zegt ze zelf. Als assistente van Fellini werkte ze mee aan Otto e mezzo. Ze haalde zelfs haar moeder en vriendinnen in die kleurrijke film, waarin Marcello Mastroianni acteerde. De grote humor tussen Fellini en Mastroianni gaf haar het vertrouwen om een eigen film te maken. The lizards (1963) zou eigenlijk Oblomov van het zuiden heten, naar de slaperige streek, die Wertmüller als kind goed kende en waaraan ze verknocht was. Socioloog Domenico de Massi typeert de streek als chauvinistisch en fatalistisch. Het succes dat Wertmüller met haar debuut had, maakte haar bevreesd als een louter maatschappelijk geëngageerd regisseuse gezien te worden en daarom verlegde ze het spoor naar luchtiger films met veel liedjes erin.

De samenwerking met decorontwerper Enrico leverde, door botsingen tussen de twee, tot fraaie vormgevingen en de samenwerking met acteur Giancardo Giannini leidde tot een aantal hoogtepunten in cinematografisch oogpunt. In de voorbereiding van zijn eerste optreden in The seduction of Mimi (1973), was nog twijfel aan zijn casting, maar daarna speelde de acteur in dat zelfde jaar nog in Love and anarchy, in 1974 in Swept away en in 1975 in in Seven beauties. Martin Scorsese roemt de commedia del arte sfeer die Wertmüller kon oproepen.

Wertmüller vertelt dat ze voor The seduction of Mimi lang naar een vrouw zocht met een heel dik achterwerk en dat ze Love and anarchy maakte vanwege haar fascinatie met het gewelddadige, negentiende-eeuwse Italiaanse anarchisme dat ze als een droom zonder hoop zag. Hoofdpersoon Tunin probeerde een echte man te zijn. De strijd tussen de seksen vormde een ander belangrijk onderwerp volgens Scorsese. In het humorvolle en seksuele Swept away, dat voluit Swept away by an unusual destiny in the blue sea of August heette, verbond ze het persoonlijke en politieke met elkaar. De liefde tussen een meester en haar slaaf in de figuur van Gennarino en Raffaella verloopt op een eiland probleemloos maar in de maatschappij kunnen de sociale tegenstellingen niet verhuld blijven. In All screwed up (1974) krijgt de consumptiemaatschappij ervan langs in de gedaante van een meisje dat moet kiezen tussen haar televisie of haar maagdelijkheid. Wertmüller noemt Seven beauties een horrorverhaal, maar Scorsese ziet humor in de onbewuste beeldtaal van de sadistische kampcommandante die een gevangene haar lijf aanbiedt. De film werd bekroond met een Oscar.

De uitspraak van Wertmüller dat succes gemakkelijk leidt tot een dodelijke val, bleek uit te komen, want de volgende film A night full of rain (1978) werd een flop. Volgens Giannini was het veel moeilijker om in het Engels te spelen. Wertmüller vond de mislukking interessant genoeg om na te gaan wat eraan schortte. Later botste ze met Sophia Loren over Blood Feud (1978), waarin Wertmüller de actrice opgemaakt wilde zien als een Griekse tempel. Harry Keitel genoot op zijn beurt van de Napolitaanse sfeer rond de film Camorra (1986). Rutger Hauer komt nog even klagen over zijn vele tekst in het aidsdrama Crystal or ash, fire or wind, as long as it’s love (1989). Scorsese zegt aan het slot van de documentaire dat Wertmüller nog veel meer films in haar hoofd en op papier had, maar dat ze niet het geld bij elkaar kon krijgen om al haar plannen te verwezenlijken. In ieder geval zegt Wertmüller zelf dat ze altijd veel plezier films gemaakt heeft.  

Hier de trailer van de documentaire, hier de site daaromtrent, hier mijn bespreking van Seven Beauties.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten