Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 1 juli 2017

Demarrage (2017), documentaire van Arno Kranenborg


Fietsen in het licht van de dood

Filmmaker Arno Kranenborg (Coevorden, 1959) maakte na zijn eerste speelfilm De kersenpluk (1997) voornamelijk nog documentaires. In 2003 schetste hij een portret van kinderboekenschrijver Max Velthuijs en negen jaar later onder de titel Ik zal uw naam niet noemen van kinderboekenschrijver Ted van Lieshout, die toen zijn boek Mijn meneer had gepubliceerd over zijn contact met een pedofiel. Demarrage is van een heel ander slag. Daarin volgt Kranenborg een groepje oudere wielrenners uit Zuid Nederland. Zoals te verwachten was, is de conversatie niet buitengewoon boeiend en doorspekt met dooddoeners en enig seksistisch taalgebruik. Verteller Janus, de oudste deelnemer van bijna tachtig jaar, somt op wie er al uit de groep van tien weggevallen zijn. Ook hijzelf zou tijdens zijn reis naar de Verenigde Staten, waar zijn kinderen wonen, zomaar kunnen overlijden. In een brief aan zijn maten deelt hij mee dat hij dan daar begraven wil worden. Daarmee ontwikkelt de documentaire zich tot een tijdsdocument over de vergankelijkheid van het leven.

Kranenborg begint met een motto van Francesco Petrarca (1304-1374): Als ik rust neem en het langzaamaan ga doen, ben ik voordat ik het weet dood. Het rijtje schoenen dat onder het motto getoond werd, zegt genoeg. Bij het krieken van de dag stapt de groep op de racefiets. Door weer en wind rijden de zeventig plussers hun etappe, met echte demarrages er tussen door. De mannen zijn gelovig, zoals men in het Zuiden gewoon was en bidden bij een kapel van de heilige Klara voor een voorspoedige tocht met weinig regen en wind. Later komen ze bij een ander beeld, van een heilige in een grot, die associaties oproept met Lourdes. De mens blijkt een bovennatuurlijke kracht nodig te hebben. Er klinken zelfs geluiden dat het maar weer oorlog moet worden om de mens tot inkeer te brengen, maar de meesten weten hoe verschrikkelijk zoiets zou zijn.

Tijdens het passeren van een rouwstoet blijft de groep bedachtzaam staan. De mens is maar een wezen van de dag. Ook in hun eigen groep is, na de opgave van John wegens hartproblemen, Christ afgevallen door een beroerte. Zij bezoeken hem in het ziekenhuis en maken een grapje over zijn aangetaste linker lichaamshelft. Zelfs binnen de groep gaat het niet meer zoals het moet, getuige de 92 kilo zware Jan die niet meer een heuvel opkomt en mijn ademhalingsproblemen kampt of Wim (zie foto) die zowel last van zijn knieën als van zijn handen heeft. De mannen accepteren van elkaar dat zij een dag ouder worden en zien het liefst nieuwe aanwas komen om hen uit de wind te houden.

Op hun tocht komen ze langs een fietshandel met fraaie racefietsen en frames die alleen al 3200 euro moeten kosten. Ze gaan ook langs bij Rini Wagtmans die in een aardig optrekje woont, daar ook fietskleding verkoopt en bij het afscheid in de tuin de urn laat zien waar hij straks in bewaard zal worden. Eenmaal op de fiets gaat de conversatie over begraven of gecremeerd worden. Een van hen wil uitgestrooid over een veldje naar het kerkhof.

Een van de meest opvallende getuigenissen komt van Toontje die de anekdote opdist dat hij als kind ruzie kreeg met een grotere jongen. Zijn moeder droeg hem op de jongen flink in elkaar te slaan. Aldus gedaan vertelde hij zijn moeder dat hij dit ook gedaan heeft, zelfs met de dood tot gevolg. Zijn moeder toonde zich content. Wellicht dat op het laatst een Qui tollis peccata mundi klinkt. Op de valreep van de dood mogen eerst de zonden worden weggenomen.  

Hier mijn bespreking van Ik zal uw naam niet noemen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten