Nadruk op het gesprek, zowel binnen als buiten de klas
Documentairemaker Camiel Zwart wendt zich, na zijn onderzoek
naar de beste levenshouding tegenover zijn jonge zoon in Terreur, bron van angst (2016), naar buiten en wel naar de
katholieke basisschool Het octaaf in
een Nijmeegse buurt die last heeft van het feit dat hoogopgeleide ouders de
school mijden en liever een andere school buiten de wijk voor hun kinderen
zoeken. Het probleem bestaat al langer en vaak is de achtergrond daarvan dat
zwarte kinderen minder goed presteren en daarmee de mogelijkheden van slimme
witte kinderen belemmeren, maar daar is op Het
octaaf geen sprake van. De uitkomsten van de Cito toets zijn
bovengemiddeld.
Behoorlijk heftig zijn dan ook de telefoongesprekken die
Zwart in het begin laat zien en die voor een deel ook in de promo terecht zijn
gekomen. Vooroordelen blijken zich diep in het hoofd van witte ouders genesteld
te hebben. Directeur Roger Visser gaat daarom met juf Mireille van groep vijf
bij jonge, goed opgeleide ouders langs om keukentafelgesprekken te houden over
redenen waarom ze wel of niet hun kinderen straks naar Het octaaf zullen sturen. Het getuigt van lef om het gesprek aan te
gaan en de ouders uit te nodigen in ieder geval eens een kijkje te komen nemen in
hun school.
De kijker ziet ook hoe juf Mireille zich staande probeert te
houden in haar klas met vele nationaliteiten, die weliswaar kleiner is dan de
gemiddelde maar waarin toch veel onrust heerst. Veel hiervan heeft te maken met
de maatschappelijke onrust en het getuigt van idealisme om daar in het onderwijs
iets aan te willen doen, al wordt Mireille daar af en toe hondsmoe van. Ze
wordt in ieder geval gesteund door een vrouwelijke collega met wie ze, naast
alle aandacht aan de sociaal emotioneel ontwikkeling in de klas, in de gymzaal oefeningen
volgens de methode Rots & Water doet. Ze zegt heel duidelijk tegen haar
leerlingen dat ze hun mond open moeten doen als hen iets dwars zit. Een van hen
weet heel goed te verwoorden wat hij moet doen als hij door anderen voor
kaaskop wordt uitgemaakt.
De omgang met andere culturen krijgt in ieder geval alle
kans op Het octaaf. We zien
islamitische moeders die zich inzetten om de leerlingen bekend te maken met de ramadan
en het suikerfeest. Op het schoolplein deelt men lekkers uit (zie foto), al wordt dat zo
te zien niet door veel witte ouders op prijs gesteld. Mireille wil graag dat
kinderen uitgaan van hun eigen kracht, maar stuit op culturele problemen als
moslimkinderen geen kerstliedjes willen meezingen. Ik moet er niet aan denken
wat de radicalisering in Turkije voor gevolgen kan hebben voor de school. De
wereld is complex, zei Visser al.
De opzet van de documentaire De witte vlucht is helaas wat ingestudeerd en haalt het niet bij
spontanere portretten uit andere landen zoals At home in the world (2015) van de Deen Andreas Koefoed, al is de
problematiek op een school voor asielzoekers weer anders. Gelukkig werken de
omstandigheden in het voordeel van Het
octaaf. De nauwe samenwerking met kinderopvang in een nieuwe school
centraal in de wijk biedt betere mogelijkheden om de integratie gedachte vorm
te geven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten