Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 21 maart 2018

Esther Gerritsen over De trooster, VPRO Boeken, 18 maart 2018


De medemens staat de eigenliefde in de weg

In de nieuwe roman De trooster maakt Esther Gerritsen een uitstapje naar het geloof uit haar kindertijd. Ze situeert het verhaal in een klooster waar het geloof in een natuurlijke omgeving beleefd kan worden. Carolina Lo Galbo ondervraagt haar over dat geloof en over haar antwoorden denkt Gerritsen serieus na waardoor er weer eens een echt gesprek plaatsvindt.   

Lo Galbo opent het gesprek met de uitspraak van de voornaam van Henry Loman, voormalige staatssecretaris van Financiën, die vanwege een schandaal zijn baan kwijt raakte. Deze Loman wordt ingeleid in het klooster door conciërge Jacob, de hoofdpersoon van het boek.
Gerritsen antwoordt dat ze als schrijfster niet hoeft na te denken over de uitspraak van namen maar geeft de voorkeur aan de Hollandse naam boven de Engelse. (Dit komt overeen met de uitspraak in het luisterboek, rs.)

Lo Galbo vraagt naar de reden van locatie van het verhaal in een klooster.
Gerritsen antwoordt dat dit een vanzelfsprekende omgeving is als het om de verhouding met God gaat. Ze heeft zelf aan een paasretraite meegedaan om over de gang van zaken in een klooster te kunnen schrijven. De katholieke liturgie kende ze al uit haar jeugd in de omgeving van Nijmegen. Als kind was ze geïntrigeerd door de persoon van Jezus en probeerde hem in al zijn goedheid na te volgen, hetgeen steeds op een teleurstelling uitliep, maar het verhaal van de man die de zonden van de wereld wegneemt inspireert haar nog steeds. Ze leerde begrijpen dat de zonde overeenkomt met onze natuurlijke staat en dat we niet perfect hoeven te zijn, hetgeen voor haar bevrijdend werkte. Ze kan zichzelf daardoor gemakkelijker vergeven als ze weer eens in de fout gaat.   

Lo Galbo merkt op dat hoofdpersoon Jacob dat minder goed kan.
Gerritsen zegt dat hij in harmonie is als hij alleen is, maar dat dit gevoel gemakkelijk door anderen onderuit gehaald wordt, waardoor hij een hekel aan zichzelf krijgt en zijn eigenliefde kwijtraakt.

Lo Galbo vraagt of zij dit herkent.
Gerritsen beaamt dat het lastig is om een positief zelfbeeld vast te houden in contact met anderen. Ze zegt dat niemand haar zo aardig vindt als zijzelf en dat ze het oordeel van anderen over haar vreest.

Lo Galbo begrijpt dat ze zich als schrijver een God kan wanen.
Gerritsen vindt het heerlijk om midden in het verhaal te zitten en het alle kanten op te kunnen sturen, zonder dat een ander daar invloed heeft. Ze vertelt dat ze eerst nog een hele vergevende vrouw in het boek had gewild, maar dat ze die er weer heeft gelaten.

Lo Galbo merkt op dat het daarom om een mannenvriendschap gaat.
Gerritsen zegt dat Loman op zoek is naar iets anders in zijn leven, dat kinderlijke geloof, die goddelijke vonk en dat Jacob vereerd is met zijn aandacht. Zelf is ze, naast de persoonlijke kant van het geloof, nog steeds onder de indruk van de rituelen. Ze was daar al mee bezig in Amsterdam waar ze af en toe een katholieke kerk in de buurt bezoekt.   

Hier een leesfragment op de site van Athenaeum Boekhandel dat begint met de veel geciteerde openingszin. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten