Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 23 januari 2012

Willem-Jan Otten over De vlek, VPRO-boeken 22 januari 2012


De vlek van Willem Jan Otten is een muzikale vertelling over twee levens die in de war worden geschopt door een medische fout. De saxofonist Abe Kans hoort dat hij een enorme vlek op zijn longen heeft, terwijl de Braziliaanse priester Josephsson verneemt dat zijn longen brandschoon zijn.

Otten moest lachen toen het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) zich verbijsterd afvroeg of men inderdaad twee longfoto’s verwisseld had. Zijn vertelling is een parabel. Hij ontleende het onderwerp, zo vertelt hij uit zichzelf, aan een verhaal van Rudy Kousbroek die hetzelfde overkwam: Kousbroek had gelukkig geen vlek op de longen, hoewel hem eerder het tegenovergestelde meegedeeld was. 

Otten vindt het ontmoedigend dat fictie voor de werkelijkheid gehouden wordt, maar geeft toe dat hij de ambiance van het OLVG nodig had om het zijn mythische verhaal een achtergrond te geven. Het OLVG beschikt over een lichtstraat, een hoge overkoepelende ruimte waarin iedereen doorheen gaat op weg naar de verschillende afdelingen. Iedereen die daar loopt heeft op een of andere manier met lijden te maken. De werkelijkheid heeft daar een andere logica dan op de straat buiten het ziekenhuis. De lichtstraat voert ook naar de kapel waar men gebruik van kan maken, bijvoorbeeld om ervaringen schriftelijk mee te delen in een boek.

Otten noemt een ziekenhuis bijzonder vanwege de concentratie met de dood. Nergens komt de vraag naar leven of dood zo duidelijk naar voren als in een ziekenhuis. Een jaar of drie geleden kwam hij vaak bij zijn vader die in coma op de Intensive Care van het OLVG lag. Het ademen door de longen is een essentiële menselijke functie.

Wim Brands toont de bundel Gerichte gedichten die komende donderdag meedingt naar de VSB poëzieprijs. Otten leest een gedicht voor over de schilder Jan Mankes, die een portret maakte van een kind dat heel erg leek op Willy, het broertje van Ottens vader, die op driejarige leeftijd verongelukte. Het schilderij was in bezit van de opa van Otten en werd later door Scheringa gekocht en is op dit moment niet te zien.

Brands vraagt Otten naar zijn motief om katholiek te worden. Otten weet nog dat hij op 43 jarige leeftijd op Goede Vrijdag 1999 tijdens de kruiswegstatie in de St. Vituskerk in Naarden zijn gedachten direct tot Christus richtte in plaats van zoals gewoonlijk met een omweg. Brands vraagt hem of hij zich herkent in Ferrara’s Bad lieutenant (1992). Otten zegt dat het inderdaad gaat om ontferming. Als een magneet werd hij in een knielende positie getrokken toen Jezus de geest gaf.
Het is grappig dat die uitspraak op verschillende manieren verstaan kan worden.  

1 opmerking:

  1. Niet Willem Jan Otten, maar de Vlaming Jan Lauwereyns won de VSB-poëzie prijs die gisteravond al werd uitgereikt. Hij is vrij onbekend, een natuurwetenschapper, woont in Japan en heeft al zeven dichtbundels op zijn naam staan.

    BeantwoordenVerwijderen