Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 12 juli 2012

Willem Schinkel over De nieuwe democratie, Brands met boeken, 13 april 2012


Nederland museumland

Brands memoreert dat de socioloog Willem Schinkel in 2008 een van de zomergasten was en toen zinnige dingen zei over integratie. Dat vindt Schinkel zelf ook: het wordt voorgesteld alsof de samenleving een exclusief domein is dat wordt belaagd door nieuwkomers, terwijl die er gewoon bij horen. Integratie zelf is al een politieke term.

In zijn nieuwe boek De nieuwe democratie. Naar andere vormen van politiek (2012) schetst Schinkel een beeld van Nederland als museumland. Net als Europa speelt het geen rol meer in de wereld, heeft het zich teruggetrokken, is het in zichzelf gekeerd en koestert de oude tijd als een museumstuk. Men zet poortjes bij de ingang. Nieuwkomers dienen zich aan te passen, hetgeen in strijd is met de idealen van de Verlichting. Het gaat ons alleen nog om de collectie. We vergeten de politionele acties en denken selectief. We willen niet weten hoe de producten gefabriceerd zijn waarmee onze winkels vol liggen. Het zijn producten van lijden.

De politiek is gedepolitiseerd en tot probleemmanagement geworden. De economische crisis is een natuurverschijnsel. Onze democratische vrijheid stelt niets voor zonder alternatieven. De neoliberale ideologie doet het voorkomen of zij geen ideologie is. De overheid heeft de financiële markten gedereguleerd en moet dus de hand in eigen boezem steken. De staatsschuld wordt voorgesteld als een hard feit maar is een mythisch begrip. Vroeger was die groter.  

Dit is de eerste crisis sinds tweehonderd jaar waarbij jongeren het straks minder zullen hebben. Iemand die een reactie geeft via internet vraagt zich af of hebzucht niet een oorzaak is voor de crisis. Schinkel is het daarmee eens. Hij stelt het groeidenken voor als Operatie Obesitas. De inzet op groei en het voorbij gaan aan de oikos, de ecologie, is destructief. Er ontstaat een existentiële crisis als groei, zoals tegenwoordig, niet meer gegarandeerd kan worden. In Spanje is een jeugdwerkloosheid van veertig procent, in Griekenland, Portugal en Ierland is het niet veel beter. Jongeren kiezen vanwege de onzekere vooruitzichten voor migratie. 

De overheid bezit geen middelen om de financiële markten te doorzien. Het Centraal Plan Bureau kan wel allerlei voorstellen doen maar die zijn een slag in de lucht. De rechtvaardiging van bezuinigingsmaatregelen ontbreekt. Menselijk handelen speelt geen rol. De flash crash werd veroorzaakt door computers. Door het museum Nederland lopen draden die af en toe kortsluiting maken. De aard van de kapitalistische economie wordt niet ter discussie gesteld.

De boosheid van mensen is vooral politiek, meent Schinkel. Politici praten de mensen naar de mond. De oppositie komt met hetzelfde bedrag aan bezuinigingen als de regering. Het populisme biedt een manier waarop de democratie zichzelf scherp houdt en komt op in tijden van depolitisering. Het reaal populisme van de PVV leidt de aandacht af van de werkelijke problemen. Fortuyn gaf het volk meer inspiratie, gaf vorm aan het volk, weliswaar in een museale vorm maar niet de mensen naar de mond pratend. Democratie is een narcistisch spiegelspel geworden dat lange termijn doelstellingen uit het oog verliest. Desolidarisering met de armsten in de wereld, psychiatrische patiënten en andere behoeftigen is het resultaat.

Schinkel bepleit een kritisch nationalisme met een nieuw soort Raad van State, die een platform vormt naast de massamedia en de financiële markten die ongeagendeerd de macht hebben. De verkiezingen zijn een gebrekkige procedurele vorm van meebeslissingsrecht.   Het publieke belang is ermee gediend dat andere systemen in stelling worden gebracht. Via panels kunnen thema’s als ecologie aan de orde gesteld worden. De politieke partijen hebben afgedaan, zijn uitgespeeld.

Een mooie boodschap vlak voor de verkiezingen die weer een heel circus met oneliners en incidenten op de been brengt. Gelukkig zijn er nog denkers in ons land met een visie, waarmee zij jongeren kunnen inspireren. Als zij de handreiking aannemen, krijgen ze wellicht meer in plaats van minder.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten