Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 12 november 2012

Esther Gerritsen over Dorst, VPRO-Boeken, 11 november 2012


Bij psychiater Brands aan een tafel vol krassen

Dorst gaat over een moeder, Elizabeth, die stervende is en haar dochter Coco die aan stervensbegeleiding gaat doen, hoewel de moeder daar niet op gesteld is. Zij is banger voor haar ongeciviliseerde dochter dan voor de dood. Maar daar gaat het gesprek vooralsnog niet over.

Brands wil iets weten over een column van Gerritsen in de VPRO-gids, maar begint met de vraag waarom ze eigenlijk niet meer voor het toneel schrijft.
Gerritsen zegt dat ze zich tijdens het schrijven steeds het publiek voorstelde dat in de zaal zat. Dat blokkeerde haar. Ze ging rekening met hen houden, wilde hen behagen.

Zou dat ook zo zijn als hier publiek bij was, vraagt Brands.
Gerritsen denkt dat ze dan ook anders reageert. Door fictie te schrijven voelt ze zich vrijer. Pas na afloop denkt ze aan de lezer.

Geef eens een voorbeeld, vraagt Brands.
Gerritsen vertelt dat haar moeder belde dat het wel even slikken was wat ze over pijpen schreef. In plaats van de dubbelzinnigheid te laten inwerken, zegt ze dat iedereen weer iets anders uit het boek haalt.

Dan de column. Brands vraagt om een recent voorbeeld.
Gerritsen haalt een column aan waarin ze met een druk hoofd door de stad fietst en wil focussen op wat ze ziet, maar toch steeds betekenis geeft aan haar indrukken.

Waar ben je bang voor?
Dat is altijd wat anders.

Je schrijft daar ongegeneerd over.
Iedereen maakt dat soort zaken mee. Men vindt iets snel intiem.

Wat moet ik me daarbij voorstellen?
Het is één ding om er over te schrijven, een ander erover te vertellen. Dat laatste is vreselijk. Columns zijn al niet geheel realistisch, boeken zijn nog fictiever. Schrijven is ordenen. Ze dacht bij Dorst eerst aan de hemel waarin alles weer nieuw was, ook de tafel waaraan Brands en zij zitten.

Het is inderdaad een tafel met krassen, stelt Brands vast.
De dochter Coco maakt van alles kapot. Anders dan haar moeder is ze aards en houdt ze van drinken, eten en seks. De moeder gedraagt zich niet als een moeder, overlopend van liefde. Ze sluit het kind wel eens op. Gerritsen meent dat Brands over haar eigen moeder wil horen maar weigert dat terecht. Ze is verbaasd dat niemand iets vraagt over de vader in het boek.

Brands schaamt zich dat hij die niet ter sprake brengt.
Gerritsen zegt dat het interessant is om extreem gedrag te beschrijven zoals dat opsluiten van het kind door die moeder, om het te begrijpen. Als romanschrijver leef je je in, ben je getuige al heb je daar in het dagelijks leven soms last van, bijvoorbeeld als je niet tijdens reageert. Aan de andere kant behoedt het je voor gekte. 

Is je inlevingsvermogen wel zo groot? vraagt Brands. Misschien kun je het wel alleen maar goed opschrijven.
Ben je boos? vraagt Gerritsen.

Brands ontkent dat en vraagt of ze later zelf met rust gelaten wil worden.
Gerritsen zegt dat ze niet altijd het gelukkigst is als ze alleen is, maar lijkt wel gesteld op haar privacy. 

Een wonderlijk gesprek met veel ruis op de lijn.







Geen opmerkingen:

Een reactie posten