Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



donderdag 10 januari 2013

Frank van Kolfschooten over ontspoorde wetenschap, VPRO-Boeken, 23 december 2012


Perverse prikkels in de wetenschapsbeoefening

Ontspoorde wetenschap is een herziene editie van het eerdere boek Valse vooruitgang (1993) over frauderende wetenschap en heeft als ondertitel Over fraude, plagiaat en academische mores. Na de berichten over de fraude van Diederik Stapel heeft onderzoeksjournalist Frank van Kolfschooten zich opnieuw op het onderwerp gestort. Hij denkt dat er dit jaar nog wel meer valsheid in geschrifte boven water zal komen.

Van Kolfschooten verstuurde 8200 emails, waarin hij wetenschappers vroeg om hem op het spoor te zetten van frauduleuze praktijken en kreeg 1100 reacties terug, waarvan de neerslag in zijn boek te vinden is. Ook vroeg hij stukken op van universiteiten. Bij weigerachtigheid eiste hij die op op grond van de Wet Openbaar Bestuur. 

Wim Brands begint erover dat wetenschappers soms hun naam tegenkomen onder buitenlandse wetenschappelijke artikelen, waar ze nooit aan hebben meegewerkt.
Van Kolfschooten zegt dat zoiets een curieuze ervaring is. De media duiken tegenwoordig op het ontmaskeren van frauderende wetenschappers maar verdiepen zich niet in de achtergronden, zoals dat bij Diederik Stapel ook weer het geval was.
Het onderwerp is te moeilijk om uit te spitten. Men vraagt deskundigen in de studio naar hun commentaar. Ook Van Kolfschooten werd geraadpleegd. Hij bevestigt het idee van Brands dat het niet leuk is om leeggezogen te worden. Men parasiteert op zijn kennis.

Hij kwam in de negentiger jaren op het spoor van het onderwerp na het lezen van Betrayers of the Truth (1982) van William Broad en Nicholas Wade. Op het spoor gezet door een medewerker van het Meertens instituut las hij De vernedering van een heilige uit 1989 van de antropoloog Mart Bax. Dit boekje gaat over een vermeend conflict aan het eind van de 19de eeuw tussen kerkelijke en wereldlijke machten in een klooster in het Noord-Brabantse Neerdonk. Bax weigerde tegenover het Meertens instituut zijn bron, een dagboek van een overleden pater, prijs te geven. Het Meertens instituut concludeerde vervolgens dat Bax zijn onderwerp verzonnen had.

Brands stelt de enig hoe zoiets mogelijk is, zo’n enorme loop met de waarheid, terwijl wetenschappers daar juist naar op zoek zijn.
Van Kolfschooten zegt dat dit in alle sectoren van de maatschappij voorkomt, maar dat het in de wetenschap een symptoom is van een dolgedraaid systeem. Wetenschap trekt behalve waarheidszoekers ook personen aan die uit zijn op eigen eer. Op grond van het huidige financiering van de wetenschap kan men scoren met aantallen publicaties, waarbij de kwaliteit ervan niet geldt. Dit leidt tot perverse prikkels.

Het Stapel-effect dwingt volgens wetenschappers die met hem samenwerkten, tot reflectie over de manier van wetenschap beoefenen. Het fundamenteel onderzoek staat tegenwoordig onder druk omdat het niet meteen toepasbare resultaten oplevert. Wetenschappelijke vernieuwing komt daarom voort uit toevalligheden, zoals gold voor penicilline, viagra en teflon, dat ons in staat stelde naar de maan te reizen.

Van Kolfschooten vindt de wetenschap belangrijk voor de verdere ontwikkeling van de samenleving. De huidige publicatiedwang werkt in dit verband contraproductief.
 
Hier een voorpublicatie.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten