Filmmaakster als speelbal in de eigen flipperkast
Anneloor van Heemstra is een van de dochters uit het
baronessenfamilie en Shooting baroness
ofwel filmmaker geworden. Ze zit op een punt in haar leven, met man en twee
jonge kinderen, dat het haar allemaal te veel wordt. In plaats van uit te
rusten, zoals haar omgeving haar aanraadt, besluit ze er een project van te
maken. In drie samenhangende delen Controle,
Succes en Vrijheid en geluk probeert ze een oplossing te vinden voor haar
uitputting. Ze gaat daarbij te raden bij haar vriendinnen en haar familie, in
het bijzonder haar zussen Marjolijn (schrijfster en theatermaakster) en Jets
(psychologe), die de gevoelens van opgebrand zijn kennen. Het is grappig dat al
die jonge ambitieuze vrouwen in kadertjes doorpraten terwijl we een van hen aan
het woord horen.
In Controle zegt
Van Heemstra dat ze zich een speelbal in haar eigen flipperkast voelt. De
impulsen komen van alle kanten op haar af en ze kan die niet negeren. Ze vraagt
aan haar omgeving hoe die met dit probleem omgaat. Velen maken lijstjes en zijn
pas voldaan als alles is afgewerkt. Van Heemstra is ook nog eens erg precies.
Ze wijst haar man, die advocaat is, op de koekenpan die niet goed is
afgewassen. Ze voelt zich duidelijk verantwoordelijk voor alles wat zich rond
haar afspeelt en komt erachter dat ze dat als kind ook al had. Als ze ernstige lichamelijke
klachten krijgt gaat ze naar de huisarts die vindt dat ze haar leven anders
moet organiseren. Van Heemstra herinnert zich dat ze vier jaar daarvoor een
Mindfulnesstraining heeft gedaan en gaat naar trainer Karin om te horen wat ze
toen als doelstellingen geformuleerd had. De problemen blijken in de jaren
weinig veranderd. De moeder van Van Heemstra, een psychotherapeute, herkent het
patroon van haar dochter in zichzelf. De zorg was bij haar ook
ingeprogrammeerd. Karin zegt dat Anneloor aan een hersteltekort lijdt, die te
maken heeft met een herstelschuld en een uitsteleconomie. Van Heemstra gaat
weer mediteren. Tijdens een training van de sympathieke en milde meditatielerares
Joan Choi hoort ze dat multitasken niet goed is omdat het de aandacht afbreekt.
Succes begint met
een uitzending van het televisieprogramma Koffietijd
dat Anneloor aan de tand voelt over haar project. Ze voelt zich weinig
begrepen tussen de twee niets aan de hand vrouwen, zoals ze presentatrices
noemt. Ze kan zich ook niet identificeren met een krantenbericht over haar leven
als freelancende moeder. Ze vreest dat ze zo hard werkt vanuit de angst om
achter te blijven. Ze heeft als kind de boodschap van zorgzaamheid en jezelf
wegcijferen meegekregen door een dieet van sprookjes over lieve prinsessen en
ziet dat weer terug in televisiereclames. Zen-leraar Paul Loomans vertelt dat ze
de weg naar het doel niet moet vergeten, dat de weg ook het doel is en dat het
gaat om zelfaanvaarding, hetgeen inhoudt dat ze haar mindere eigenschappen moet
accepteren. Mooi is het beeld dat hij schetst van een kritische persoon die
over haar schouder meekijkt. Het is niet de bedoeling die weg te jagen, maar
die te observeren, waardoor die minder macht krijgt. Zus Marjolijn vindt,
hoewel haar werk over verbinding gaat, succes belangrijk om zich te
onderscheiden, want dan voelt ze het sterkst dat ze er mag zijn. Anneloor zegt
opdrachten af, al vreest ze straks niet meer mee te kunnen doen met de ratrace.
Het idee dat controle tot succes, vervolgens tot vrijheid en
tenslotte tot geluk leidt, is een misvatting gebleken. Zus Jets vindt de
smartphone een stressfactor vanwege de continue input aan informatie. Anneloor
beaamt dat de verdeelde aandacht tot een voortdurend crisisgevoel leidt en gaat
op retraite naar Zwitserland. Lerares Christina Feldman vertelt haar over de waarde
van stilte, waardoor ruimte ontstaat voor de persoon zelf. De negatieve kanten
van de hunkering om perfect te worden, bedoeld om verzekerd te zijn van liefde,
leidt in veel gevallen tot destructieve gevoelens.
Deze driedelige documentaire was niet genoeg om van het
probleem af te raken. Vervolgens maakte Van Heemstra nog een tweede serie. Op
haar site lees ik dat ze
tegenwoordig zelf stressconsulente is. Als ik de verslaving om me heen zie aan
de mobiele telefoon, dan denk dat ze een drukke praktijk krijgt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten