Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



woensdag 18 februari 2015

Filmrecensie: Eline Vere (1991), Harry Kümel



Jonge vrouw vermorzeld door de vormelijkheid van haar tijd

De roman Eline Vere vertelt het verhaal over een gevoelige, welgestelde vrouw uit Den Haag die ten onder gaat in een tijdsperiode aan het eind van de negentiende eeuw, waarin vormen op de voorgrond stonden. In de film komt dit meteen tot uiting in de beginscène waarin het aristocratische stel Henk van Raat en Betsy Vere een operavoorstelling bezoekt. Eline, het jongere zusje van Betsy, past op hun zoontje Ben. Ze woont in bij haar zus en zwager na de dood van hun vader, maar kan haar eigen weg niet vinden.

Van alle kanten wordt getrokken aan het charmante, getalenteerde drieëntwintigjarige meisje.
Als Eline zich te midden van de Haagse jetset waagt staan er meteen de nodige mannen om haar heen, zoals de trouwe Otto. Zelf is ze zeer gecharmeerd van operazanger Theo Fabrice, een imposante verschijning met zijn platte zwarte hoed en rode sjaal. Ze is dan ook zeer blij met de grammofoon die ze op haar verjaardag van haar mondaine tante Elise en oom Daniel uit Brussel krijgt. Vooral omdat er een plaat bij is van Fabrice.

Ze krijgt het nodige tegenspel van haar neef Vincent, die zich dood verveelt in Den Haag. Hij beklaagt zich tegen haar over het saaie leven dat zijn familie leidt, heel anders dan dat van zijn vriend Lawrence uit New York. Hij leeft een brief van hem voor met een gedicht van Walt Whitman en heeft plannen om samen met hem naar Rusland te gaan.

De bemiddelende moeder van Henk heeft haar portret midden tussen andere foto’s naast haar op een tafeltje staan. Ze vindt dat Eline maar eens aan een man moet en waarschuwt haar om zich niet te veel met Vincent in te laten. Een vooruitwijzing naar wat komen gaat. Moeder Van Raat is dan ook zeer blij als Eline zich engageert met Otto. Ook Betsy is heel blij. Ze heeft weer een doel in haar leven gevonden, lijkt het wel, door zich te bemoeien met het huis waarin haar zusje zal gaan wonen en de inrichting daarvan.

Tegenhangster in het milieu is Jeanne, een arme vrouw met een zieke man en twee jonge kinderen. Eline gaat in het kader van de liefdadigheid regelmatig bij haar op bezoek en wil haar financieel ondersteunen maar dat neemt de karaktervaste Jeanne niet aan. Het masker dat deze vrouw Eline voor haar vierentwintigste verjaardag geeft, is veelzeggend.  

De sfeer in de film is goed gekozen met de hoeden van de mannen en de enorme jurken van de vrouwen. Eline draagt gewoonlijk een enorme rok. Meteen in het begin van de film sneeuwt het in Den Haag, al was die er in de film opgeplakt. Later als Eline wegvlucht uit het huis van Henk en Betsy regent het pijpenstelen giert een storm door de straten, waardoor ze haar cape kwijtraakt en drijfnat voor de deur van Jeanne belandt. Dat is het begin van het einde.   

De debuutroman Eline Vere van Louis Couperus uit 1889, eerder uitgegeven in de vorm van een feuilleton, wordt de Nederlandse Madame Bovary genoemd. Een boek over een vrouw die in een ingesnoerde tijd problemen met de liefde krijgt en daardoor ten onder gaat.

Harry Kümel was niet zo te spreken over het feit dat hij Maruschka Detmers niet kon krijgen voor de hoofdrol en genoegen moest nemen met de Belgische Marianne Basler, die niet helemaal de doem die op Eline ligt weet te vertolken. Het scenario van Jan Blokker ten spijt en de mooie rol van Monique van der Ven als Betsy is het boek veel beter dan de film.

Hier een sfeerscène in de sneeuw waarin Eline de honden van Betsy uitlaat en dan de zanger Fabrice ziet waarna ze geheel van slag is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten