Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 30 maart 2015

Brandend verlangen (2014), documentaire van Frans Bromet



Roken is dodelijker dan men denkt

In de aangrijpende documentaire met de sterke titel Brandend verlangen ondervraagt Frans Bromet op zijn gebruikelijke ietwat provocerende wijze een aantal longkankerpatiënten over hun rookgewoonten. Zelf zegt hij dat hij ook veel gerookt heeft, maar lang geleden is gestopt anders had hij wellicht ook bij de groep patiënten gehoord. Daaruit spreekt enige afstandelijkheid die ook in de documentaire zit. Wie zijn gat verbrand moet op de blaren zitten, lijkt Bromet uit te stralen, maar hij gaat daarbij voorbij aan de macht van de sigarettenindustrie en hun slinkse wijze om mensen met smaakmakers verslaafd te houden.

Roken is in vijftig jaar tijd van een algemeen geaccepteerde gewoonte bijna een taboe geworden. Op feestjes stond vroeger een glas rokertjes klaar. Wie niet meedeed was niet gezellig. Roken kon altijd: om spanning kwijt te raken of om juist ontspanning teweeg te brengen. Een boer of een bouwvakker rookte om een adempauze te nemen. Een bak koffie gaf troost en daar hoorde een sigaret bij. Uit de verhalen van de patiënten blijkt hoe sterk het verlangen naar de sigaret was. Velen stonden ermee op en gingen ermee naar bed. Eenmaal hooked was er voor velen niet meer van af te komen. Roken is dodelijker dan men denkt.

De jeugdig ogende Brigitte heeft een heel duidelijk beeld van haar crematie. Ze mist een long. Haar man ging weg tijdens haar ziekte, omdat hij het niet aan kon zien. Ze rookt al tien jaar niet nadat de hartspecialist haar waarschuwde dat ze na een operatie wel eens niet meer wakker zou kunnen worden en voelt zich daardoor beter, al mist ze het roken nog steeds wel. Haar oudste dochter van veertien rookt, maar haar jongste niet want die herinnert zich maar al te goed de tijd van de chemotherapie toen ze niet met haar moeder in bed mocht knuffelen. Brigitte wil haar bonustijd goed benutten. Ze helpt veel op school om buiten het kankerwereldje te blijven.  

Wilma vertelt dat de laatste maanden met haar man Adrie heel zwaar maanden. De term mensonwaardig zegt genoeg. Na zijn dood is ze ook gaan roken. Het leven was nogal eenzaam, had zijn glans verloren.

Evelyn rookte vanaf haar twaalfde. Drie jaar geleden werd longkanker geconstateerd. Een jaar later kwam ze er pas toe om met roken te stoppen. Daarvoor was dat niet haalbaar vanwege de stress waarin ze zich bevond. Haar niet rokende vader was boos op haar. Dat was voor haar een stok achter de deur. Haar man was gestopt maar begon weer toen men bij Evelyn weer een verdacht plekje op haar long constateerde, hetgeen vals alarm was. Ze haalt sigaretten voor hem uit de supermarkt, maar hoopt zeer dat haar elfjarige dochter er nooit mee begint. Ze voelt zich verplicht zo lang mogelijk bij haar te blijven.  

Cilly was in 2012 negen maanden lang kaal en voelde zich gestigmatiseerd. Ze praat over de sigaretjes die ze altijd draaide, ook voor in de auto, iets waarvan ze een leven lang oprecht genoot. Haar opa werd rokend 94 jaar oud, dus waarom zij niet? Ze noemt het nu een rotverslaving, waar niet gemakkelijk van af te komen is. Ze vindt dat roken verboden moet worden en verslaafden geholpen net als heroïneverslaafden. Dat is ook goedkoper dan alle ziekenhuisopnames die zij achter de rug heeft. Ze zou tegen dertienjarige meiden zeggen dat ze ook stoer kunnen zijn zonder een sigaret.  

Judith ligt in het ziekenhuis met een antibioticakuur tegen longontsteking. Ze had vroeger overal pakjes sigaretten liggen. Ze zou het Spaans benauwd krijgen als dat niet zo was. Ze werkte als stewardess en stopte eens drie maanden samen met haar man, maar ze gingen toch weer voor de bijl. Ze heeft een schuldgevoel dat ze tijdens de zwangerschap vijf sigaretten per dag rookte en ook in de auto met haar dochter op de achterbank. Ze ziet nog dat haar dochter met een pakje sigaretten aan kwam zetten als ze doodmoe thuis kwam. Ze vertelt over de wisselwerking tussen roken en een negatief zelfbeeld. Als kind mocht ze niet lastig zijn. Roken bood troost. Ze vindt haar ziekte erg voor haar man maar vooral voor haar dochter.

Dick (zie foto) is 63 jaar oud en ligt in een relaxfauteuil. Hij bevindt zich in een terminaal stadium. Zijn armen zitten ingepakt vanwege de oedeem. Pijn heeft hij er niet in. Als hij pijn voelt achter zijn schouders neemt hij zijn medicatie. Ooit was hij een sterke timmerman. Hij is al 45 jaar getrouwd met Wil. Het laatste half jaar stond bol van de stress. Samen hebben ze What a wonderful World uitgekozen voor op de crematie, een lied uit hun kennismakingstijd. Een week na de laatste opnames overlijdt Dick.

Hier de trailer, die begint met Judith die altijd zei dat ze toch ergens aan dood moest gaan, hier meer informatie op de site van NCRV 2 doc, hier nog meer over de geportretteerden op de site van Tabaknee.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten