Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zaterdag 2 mei 2015

The decent one (2014), documentaire van Vanessa Lapa



Het zelfbeeld van de man die de rechterhand van Hitler was

Heinrich Himmler liet na zijn zelfmoord in 1945 een kluis vol persoonlijke documenten na, waarin hij zichzelf als een zeer fatsoenlijk man portretteert. De documenten werden nooit afgegeven aan de autoriteiten, maar kwamen in Israel terecht, waar ze verkocht werden aan de vader van documentairemaakster Vanessa Lapa, die uit het materiaal een lange documentaire The decent one samenstelde.

The decent one begint en eindigt met de rechtszaak in september 1945 tegen Margarete Himmler, die aan de rechter vertelt dat er papieren in de kluis lagen en dat zij en haar man nooit spraken over de concentratiekampen of over de uitroeiing van de joden. Lapa volgt chronologisch het leven van Himmler vanaf zijn geboorte in oktober 1900 in München tot zijn zelfgekozen na arrestatie in 1945 tegen de achtergrond van de algemene geschiedenis van de Nazi’s. En wel vanuit zijn eigen documentatie uit het archief. Hierdoor krijgen we een vreemd rooskleurig beeld van de man die verantwoordelijk was voor de uitroeiing van de joden.

Himmler werd geboren in de Bayerische Alpen, waar het katholicisme en het conservatisme toonaangevend waren. Zijn vader was directeur van het gymnasium en lichtte de Beierse kroonprins in over de geboorte van zijn zoon, die dezelfde naam kreeg als de prins. Als kind was Heinrich vaak ziek, maar dat weerhield hem niet tot goede schoolprestaties. Op zijn dertiende wordt hij geportretteerd door de kroonprins. Heinrich groeide op in de tijd van de Eerste Wereldoorlog waarin Duitsland zwaar door het stof ging.

Heinrich ontworstelde zich tijdens zijn studententijd aan zijn somberheid door toetreding tot een nationalistische studentenvereniging. In die tijd danste hij nog met joodse meisjes, al vond hij al wel dat meisjes zich niet al te vrij mochten gedragen. Dat hij niet in het bestuur gekozen werd was een persoonlijke nederlaag. Hij weet die aan zijn vele gepraat. Hij veroordeelt zijn zwakke wil en verlangt naar een oorlog waarin hij kan laten zien wie hij is.

Orde en discipline staan gebeeldhouwd in zijn denken. Hij verwerpt homoseksualiteit en verheerlijkt het Arische ras. Na zijn studie houdt hij zich bezig met de organisatie van de NSDAP. In die tijd ontmoet hij de zeven jaar oudere Margarete, die een kliniek bestierd in Berlijn. Ze onderhouden een lange briefwisseling, waarbij ze provocerend als stoute jongen en wraaklustig meisje over elkaar spreken. In 1927 trouwen ze, Himmler laat een oud huis in Gmund verbouwen, waar in 1929 hun dochter Gudrun geboren wordt. Er is een bijzonder filmpje waarin Himmler een soort weerstandsoefeningen met de baby doet. Het meisje was altijd het lievelingetje van haar vaak afwezige vader en omgekeerd. In 1933 namen ze Gerhard von Ahe als adoptiefzoon op, die zijn vader nog voor de oorlog verloor. In dat zelfde jaar liet hij Dachau bouwen om daar ongewenste elementen op te bergen.

Himmler is vaak moe. Margarete denkt dat dit komt omdat hij weinig erkenning voor zijn werk voor de SS krijgt. Anderzijds was de relatie met Margarete niet geweldig. Himmler hield er al gauw een minnares op na, Hedwig geheten, in zijn brieven aangesproken met Haasje. In 1939 wordt Himmler de nederzettingsfunctionaris van de Nazi’s en gelast de deportatie van de joden uit Polen. Alles wat niet Arisch was, had geen recht op een bestaan. Tekenend zijn de brieven waarin hij op de hoogte wordt gesteld van de vergassing van gevangenen in een vrachtwagen en van een manier om alle joodse vrouwen te steriliseren. Hoewel hij vond dat de Nazi’s geen recht hadden op de bezittingen van joden, stuurde hij vrouw en dochter wel allerlei cadeautjes, geroofd van gevangenen in de kampen. Aan het eind schrijft hij aan Margarete dat hij hoopt dat het allemaal nog goed komt en vindt hij van zichzelf dat hij een fatsoenlijk mens is gebleven.

The decent one waarschuwt ons dat mensen met een gefnuikte ambitie tot veel in staat zijn om hun eergevoel tevreden te stellen. Wrang is dat dochter Gudrun in München oude nazi’s bijstaat die veroordeeld zijn. Zet daar Katrin Himmler, kleindochter van een broer van Heinrich, tegenover die in de documentaire Hitlers kinderen schoon schip maakt met het verleden.   
   
Hier de trailer, hier op Wikipedia veel meer over het leven van Himmler, hier mijn verslag van de documentaire Hitlers kinderen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten