Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



dinsdag 11 augustus 2015

Filmrecensie: Dr. Strangelove (1964), Stanley Kubric



Anti oorlogsfilm na vijftig jaar nog helemaal niet gedateerd

De satirische oorlogsfilm Dr. Strangelove or How I learned to stop worrying and love the Bomb is na bijna vijftig jaar nog steeds actueel. Het gevaar voor een nucleaire aanval is weliswaar minder groot dan tijdens de Koude Oorlog, maar de aanwezigheid van kernwapens houdt altijd het risico in van een nucleair conflict. De burgemeester van Hiroshima zei op 5 augustus j.l. tijdens de herdenking van het bombardement op zijn stad nog maar weer eens dat alle kernwapens de wereld uit moesten, een slogan die me bekend in de oren klonk en me deed denken aan het massale verzet tegen de kruisraket in de jaren tachtig.

De film begint met een fraaie scène tussen generaal Jack Ripper die de gewetensvolle Britse officier Lionel Mandrake bij zich roept en hem vertelt dat hij met een geheime code een aanval op de Sovjet Unie heeft ingezet en dat Mandrake alle radio’s op de Amerikaanse basis Burpelson in beslag moet nemen. De sensuele secretaresse van generaal Turgidson krijgt midden in de nacht een telefoontje over de op handen zijnde actie. Turgidson is niet zo happig op een vergadering in het Pentagon en zegt tegen zijn liefje dat hij snel weer terug komt.

Af en toe wordt overgeschakeld naar de bemanning van een van de B-52 vliegtuigen die bommen moeten afwerpen op een Russisch doel. Ze zijn al vierentwintig uur per dag in de lucht om een eventuele verrassingsaanval van de Sovjet Unie te verijdelen. Majoor Kong zit met een cowboyhoed op zijn hoofd achter de stuurknuppel en vraagt aan kolonel Guano de opdracht te laten bevestigen, hetgeen inderdaad gebeurt. Daarna spreekt hij de bemanning toe over de heroïsche missie die ze zullen uitvoeren met de onvermijdelijke onderscheidingen na afloop.  

Mandrake vindt het vreemd dat de radio nog steeds muziek uitzendt en stapt naar Ripper die meteen de deur achter hem sluit. Tijdens de vergadering van de generale staf in het Pentagon vertelt Turgidson dat in sommige gevallen een presidentieel besluit om de Sovjet Unie aan te vallen niet nodig is. De president noemt Ripper psychotisch en staat erop hem in te laten rekenen als hij hoort dat hij geen contact met hem kan krijgen. Hij nodigt tot weerzin van de kauwgom kauwende Turgidson de Russische ambassadeur uit voor overleg en spreekt met de dronken premier Dimitri over de hotline. Met veel gevoel, als ware Dimitri een kind, probeert de president hem gerust te stellen en nodigt hem uit om alle Amerikaanse bommenwerpers te vernietigen. Daar is Amerika ook bij gebaat omdat de Russen inmiddels een nucleair wapen hebben ontwikkeld dat automatisch in werking komt nadat de Sovjet Unie getroffen is door een kernbom. Dr. Strangelove in zijn rolstoel geeft de generale staf daarover uitleg waarbij hij steeds zijn arm, die de Hitlergroet wil brengen, naar beneden moet halen.   

Op basis Burpelson vecht Ripper voor zijn leven. Terwijl hij met zijn mitrailleur de door de president ingezette legereenheid van zich af probeert te houden, vertelt hij Mandrake over zijn motieven om een kernoorlog te beginnen. Hij denkt dat de fluorisering door de communisten is bedacht om de geest van de Amerikanen te bedwelmen en merkte dit tijdens het vrijen. Mandrake van zijn kant probeert de code af te troggelen, maar moet daar zelf achter komen als Ripper in wanhoop een eind aan zijn leven maakt. Daarna volgt een hilarische scène tussen Mandrake en de generaal die binnenkomt over de noodzaak de inmiddels door Mandrake gevonden code door te geven aan de president.

De B 52 van Kong is nog steeds in de lucht, beschadigd weliswaar door een Russische raket, maar Kong is vastbesloten zijn missie te voltooien, ook al moet daarvoor een ander doel gekozen worden. Uiteindelijk lukt het toch de bom af te werpen, al gaat Kong mee naar beneden. Waarop Dr. Strangelove een waanzinnig betoog houdt om de komende honderd jaar ondergronds te gaan in oude mijnen. Het lied We’ll meet again met beelden van de nucleair verwoeste aarde vormt een formidabele afsluiting van de film, die door Peter Sellers met zijn rollen als Mandrake, de president en Dr. Strangelove gedragen wordt.

Kubric schreef het sterke, angstaanjagende en tegelijk humoristische, scenario samen met Peter George, voormalig piloot van de Royal Air Force en schrijver van Red Alert, waarop Dr. Strangelove gebaseerd is. De aankondiging van de U.S. Air Force in het begin van de zwart wit film dat de gebeurtenissen, zoals in de film werden vertoond, nooit in het echt konden voorkomen, werden onlangs in The New Yorker ontkracht.

Hier de trailer, hier het artikel uit The New Yorker van 17 januari 2014 waarin wordt uitgelegd dat Kubric het helemaal niet zo mis had.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten