Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 3 augustus 2015

The legend of the Rif: Abdelkrim El Khattabi (2009), documentaire van Al Jazeera



Voorvechter van antikoloniale strijd, klein van gestalte, maar groot van geest

Marokko vormde in 1905 een probleem in het koloniale Europa nadat de Duitse keizer een bezoek had gebracht aan de sultan. Tijdens de internationale conventie die in 1906 in Algeciras werd gehouden kwam de Rif, het arme noorden van Marokko, onder Spaans protectoraat.

De fysiek kleine Mohammed Ben Abdelkrim El Khattabi (Ajdir, 1881) die aan de universiteit van Fes islamitische wetenschappen had gestudeerd, als journalist voor een Spaans tijdschrift had gewerkt en daarna rechter in Melilla was geworden, dacht dat de Riffijnen beter zouden kunnen worden van het akkoord. Hij had een fascinatie voor de westerse beschaving en dacht dat die een hogere levenstandaard voor zijn volk zou opleveren. Tijdens de Eerste Wereldoorlog nam hij geen stelling tussen Duitsland of Spanje, maar trok zijn eigen spoor.

Na gevangenschap in Spanje, omdat hij zich te vriendelijk voor de Duitsers had opgesteld, nam hij, nadat zijn vader (op de foto in het midden tussen Mohammed links en zijn broer rechts) vergiftigd was, op 39-jarige leeftijd het stokje over en leidde het verzet tegen de Spanjaarden. Door zijn toespraken wist hij de verschillende stammen te verenigen. Tijdens de slag om Annual, een Spaanse vesting, waarbij generaal Silvestre gedood werd, leidde Spanje een gevoelige nederlaag, die tot een onderzoek leidde, die corruptie in het leger aan het licht bracht, een dictatuur voorbracht die uiteindelijk leidde tot de Spaanse burgeroorlog. Voor de Riffijnen werd Annual een voorbeeld voor verdere veldslagen. Men vertrouwde vooral op de eigen morele kracht en de guerrilla tactieken die later overal in de wereld werden toegepast. Abdelkrim bedacht bijvoorbeeld eenmansloopgraven die voor minder slachtoffers zorgde en verzorgde zijn krijgsgevangenen goed. Mao en Ho Chi Minh liepen later met hem weg en Che Guevara zocht contact met hem. Voor de poorten van Melilla stopte Abdelkrim de belegering van de stad. Hij vreesde een bloedvergieten, voelde zich verbonden met de stad en wilde de steun van het Spaanse volk niet verliezen.

De staat die Abdelkrim op 19 september 1921 stichtte, de Rif republiek, kende een eigen grondwet, waarin bloedwraak verboden werd. Abdelkrim was een verlichte figuur als Atatürk die rechtbanken oprichtte en een parlement, het onderwijs opbouwde en een telefoon- en wegennet aanlegde. In een tijd waarin omringende landen in christelijke handen waren, vormde de Rif een islamitische republiek. Abdelkrim reisde door Europa om van het etiket rebel af te komen, maar veel steun kreeg hij niet. De Fransen begonnen onder leiding van Pétain een groot offensief waarbij ze 400.000 Marokkanen inschakelden. Abdelkrim deed zelf ook mee aan de strijd. Vanwege de moeilijk aan te pakken guerrilla tactieken ging ook Spanje aan de strijd mee doen. Ze gebruikten gifgas die ze met bommen uit vliegtuigen wierpen die veel kanker in de streek veroorzaakten.

Voor Abdelkrim was dit een reden om te capituleren. Hij werd gearresteerd en naar het eiland Reunion (waar onlangs een vleugel van het verdwenen Maleisische vliegtuig is gevonden, rs) in de buurt van Madagascar gestuurd, waar hij zo’n twintig jaar in ballingschap verbleef. Spanje zag het als een monster maar daar buiten gold hij als een legende. Zijn dochter zegt dat haar vader goed zorgde voor de vele kinderen van de Berbers, hen Frans leerde en de koran onderwees, maar dat hij wel verdrietig was. In 1947 wilden de Fransen hem overbrengen naar Nice, maar Abdelkrim ontsnapte en vroeg asiel aan in Egypte. Zijn dochter zegt dat hij in het paleis van koning Faroek vasthield aan zijn principes. Hij was begaan met de armen en zette zich in voor de bevrijding van de Maghreb, de staten in het noordwesten van Afrika. Daartoe richtte hij in Egypte een militair trainingskamp op. In een brief aan de minister president van het in 1956 onafhankelijk geworden Marokko veroordeelde Abdelkrim de ontvoeringen en de moorden van de Onafhankelijkheidspartij, hetgeen leidde tot de opstand van 1958, waarin men vocht voor burgerrechten. Sultan Mohammed V vroeg Abdelkrim naar zijn land terug te keren, maar zijn dood stak daar een stokje voor en diens opvolger Hassan II deed nooit meer zo’n verzoek. Abdelkrim stierf in 1963 in Caïro en werd daar begraven. Een groot voorvechter van de antikoloniale strijd blijft in onze herinnering.  

Hier het eerste van de zes delen op YouTube.Ik zag de mogelijk iets ingekorte Zomergastendocumentaire op NPO Doc naar aanleiding van de televisieavond met Ahmed Aboutaleb, hier mijn verslag daarvan. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten