Moeders in de gevangenis hebben vooral begeleiding nodig
Moeders in de gevangenis, hoe kun je het bedenken? Maar het
is wel de realiteit, zoals Anneloor van Heemstra laat zien met beelden en
interviews uit de gevangenis in Nieuwersluis, waarbij de gezichten van de
vrouwen nooit direct in beeld worden gebracht. De telefooncellen zijn druk
bezet (zie still), nog wel, want volgens de aftiteling wordt het regime verzwaard en op één
lijn gebracht met het beleid in andere gevangenissen. Alleen al daarover zou
een nieuwe documentaire te maken zijn.
Van Heemstra spreekt in Zodra
ik buiten kom in het bijzonder met drie vrouwen, die allemaal hun misdaad
betreuren. Als ze hadden geweten wat de gevolgen daarvan waren voor hun
kinderen dan hadden ze zich eerder bedacht, maar zo is het leven nu eenmaal.
Gedane zaken nemen geen keer.
Ferdine, een stugrokende zwarte moeder van twee zoons, dacht
dat een verblijf in de cel haar niet zou overkomen, maar ze zit hier alweer
negen maanden. De oudste weet ervan, de jongste denkt dat ze hier werkt en
vraagt steeds wanneer ze naar huis komt. Na half vijf in de middag, als ze weer
opgesloten in haar cel zit, heeft ze het moeilijk en mist ze haar kinderen. Ze
hoorde laatst door de telefoon dat haar oudste een baard in de keel krijgt en
vindt het vreselijk dat ze zijn ontwikkeling niet van dichtbij kan meemaken. Ze
wacht op een uitspraak van de rechter, want dat zou aan haar onzekerheid een
eind maken. Toch voelt ze zich in de gevangenis ook vrij. Er is hier tenminste
niemand die haar manipuleert. Als ze hoort dat ze een straf van twaalf jaar
heeft gekregen weet ze waar ze aan toe is en kan ze weer vooruit kijken. Het is
raar te bedenken dat haar zoons volwassen zullen zijn als ze vrij komt.
Maria is eveneens zwart, heeft drie zoons en één dochter en
nog zeven maanden gevangenisstraf te gaan. Omdat haar dochter niet meer wilde
eten, nodigde ze haar uit voor een bezoek. Zijzelf was ook vermagerd, maar
inmiddels is ze weer op gewicht gekomen. Ze leefde voor haar kinderen en wilde
dat ze het beste van het beste hadden en er goed uitzagen, maar daardoor bouwde
ze een huurschuld op die weer op een andere manier ongedaan gemaakt moest
worden. Dat was een les voor haar. Inmiddels zit ze op een open afdeling en mag
ze af en toe met verlof. Ze is soms weer blij dat ze terug kan naar de rust van
de cel. Ze durft vaak niet eens in de brievenbus te kijken, bang voor de
financiële en administratieve ellende die ze dan over zich heen krijgt.
Amanda is blank en heeft twee zoons en vindt haar onrust
niet te beschrijven. De tijd gaat als een slak voorbij. Ze weet dat ze eerder
haar kop in het zand stak. Toen men langs kwam om een inventaris te maken van
de inboedel in haar huis wist ze dat het goed fout zat. Na een jaar cel gaat de
buitenwereld weer langzaam voor haar leven. Ze was helemaal vergeten hoe laat
haar zoons naar school moeten. Ze vreest dat de ellende straks weer van voren
af aan begint, maar wil haar leven nu wel beter aanpakken. Ze overlegt
telefonisch met haar vader die de zorg voor haar kinderen heeft opgenomen. Als
ze eenmaal vrij komt, denkt ze niet dat ze nog terugkomt.
Coördinatrice van de mama meeting die eens per week gehouden
wordt, is Marcia Visser. Bij haar kunnen de vrouwen stoom afblazen over de
geringe bezoek- en verlofmogelijkheden en ook over de problemen die hen na
vrijlating wachten. Zelden heeft men nog een huis of een baan. Tijdens zangles
verbeteren ze de stemming met het zingen van You are my sunshine en door het maken van maskers, die overal in de
documentaire opduiken, geven ze zichzelf een nieuw gezicht. In een opvoedcursus
van Humanitas komen de eigen gevoelens en die van hun kinderen aan de orde.
In haar documentaire Als
ik je zie dan groet ik je uit 2015 betwijfelt Julia Roeselers het nut van
gevangenisstraf. Het zou beter zijn als de vrouwen, zoals te horen is in Zodra ik buiten kom, een stevige
begeleiding krijgen en de verplichting om aan allerlei trainingen en cursussen
mee te doen. Dat is niet alleen in hun belang maar vooral in dat van de
kinderen, zodat er geen gaten vallen, die later weer opgevuld moeten worden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten