Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



zondag 14 februari 2016

Theaterrecensie: Een Coming of Age voor bejaarden, Toneelgroep Berg&Bos, Toneelschuur, 13 februari 2016


Leven een dans met vaste passen
Verhalen over bejaarden die een nieuwe liefde vinden zijn niet nieuw. Vanavond wijdt Kruispunt er zelfs een programma aan, getiteld Liefde op leeftijd (NPO 2). Wat Een Coming of Age voor bejaarden laat zien is echter veel meer dan dat, het gaat over het leven zelf waarin mensen opgesloten zitten, gebeukt worden maar desondanks hun idealen niet uit het oog verliezen.

De voorstelling is daarom niet alleen een spel tussen twee oude mensen, hoewel die dit fantastisch spelen, maar krijgt een spiegel in de prille relatie van twee jonge mensen. Daarbij zijn de voortdurende veranderingen van rol een lust voor het oog. Ze houden de toeschouwer scherp tegen de achtergrond van kale wanden waarop van alles geprojecteerd kan worden en die steeds in een ander licht komen te staan.  

Een Coming of Age voor bejaarden begint met een hilarische rumba les gegeven door danskoppel, zo’n jong stel dat zo uit een dansschool komt weggelopen. Een mooi contrast vormt het oude stel dat het zaaltje inspecteert waarin zij graag hun veertig jarig huwelijk groots willen vieren, zoals we nog vaak zullen horen. ‘Of er ook statafels zijn,’ vraagt de vrouw aan de jonge danser, terwijl ze door haar man tot de orde geroepen wordt. Het belet haar niet om een dansje te wagen met deze jonge god, waarop de man het met de danseres probeert. Het is fraai dat de oudjes op het eind overblijven met een motoriek die steeds moeizamer gaat, hetgeen vooral door de oude vrouw op een hele natuurlijke manier wordt uitgedrukt.

Het is ook deze oude vrouw (Joke Tjalsma) die de kern vormt van het drama. De dementie waar we al meteen kennis mee maakten heeft de relatie voorgoed veranderd. Het is mooi dat ze de jonge vrouw (Yara Alink) vaak gebaart om op de achtergrond aanwezig te blijven alsof ze steun ervaart aan haar gezondere, jongere ik. Haar man (Paul R. Kooij) kan op zijn tijd een tik verwachten, die hij gelaten maar soms ook met de nodige nijdigheid incasseert. Gelukkig voorkomt de tussenkomst van de jonge verpleger (Maurits van den Berg) uit het tehuis waar de vrouw is opgenomen, al te veel schade aan de relatie. Een mooi moment is als hij de vrouw die wanhopig in onderkleding op de grond ligt, liefdevol een nieuwe jurk aantrekt. Dat de zaal ademloos toekijkt zegt veel over de intensiteit waarmee de spelers hun rollen over het voetlicht brengen.

De teksten van Rik van den Bos zijn daarbij dragend. Zijn existentialistische noties zijn vol aardige verrassingen en worden vooral door de oude vrouw op onderkoelde toon naar voren gebracht. Het leven is geen onverdeeld genoegen gebleken zoals men denkt als men elkaar eenmaal het ja woord heeft gegeven, zoals op het eind het jonge stel doet. De vrouw zat erin vast als in een negentiende eeuwse roman. Zelfs de jongeman kent weinig geluk, begerig als hij is om met de onderwijsstageaire te trouwen. Hij kan niet genieten van het moment, klapt in haar nabijheid dicht als een kliko. Op zijn vijfentwintigste is er al geen mogelijkheid voor verandering meer.

In een mooie dans op het eind waarin ze eerst alle vier rond en rond gelijk op gaan om tenslotte toch op hun eentje te eindigen, wordt als het ware de methodiek van het sterven uitgelegd. In langzame stapjes gaat men naar het einde, waarop weinig meer te zeggen valt. Desondanks blijft er de belofte, de eeuwige hoop, zelfs al zegt de oude man dat de weg daarna nog lang is. Alles komt goed, praat het meisje de oude man na, de mantra waarmee alle narigheid bezworen wordt. Het is uit het leven gegrepen. 

Een Coming of Age voor bejaarden is een project van toneelgroep Berg&Bos in samenwerking met Rudolphi producties en wordt geregisseerd door Eva Line de Boer

Hier de site van Berg&Bos.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten