Welcome, reader! According to Antony Hegarty in this second decade of the new century our future is determined. What will it be? Stays all the same and do we sink away in the mud or is something new coming up? In this blog I try to follow new cultural developments.

Welkom, lezer! Volgens Antony Hegarty leven we in bijzondere tijden. In dit tweede decennium van de eenentwintigste eeuw worden de lijnen uitgezet naar de toekomst. Wat wordt het? Blijft alles zoals het is en zakken we langzaam weg in het moeras van zelfgenoegzaamheid of gloort er ergens iets nieuws aan de horizon? In dit blog volg ik de ontwikkelingen op de voet. Als u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich ook aanmelden als volger. Schrijven is een avontuur en bloggen is dat zeker. Met vriendelijke groet, Rein Swart.

Laat ik zeggen dat literaire kritiek voor mij geen kritiek is, zolang zij geen kritiek is op het leven zelf. Rudy Cornets de Groot.

Do not go gentle into that good night, Old age should burn and rage at close of day; Rage, rage against the dying of the light. Dylan Thomas.

Het is juist de roman die laat zien dat het leven geen roman is. Bas Heijne.

In het begin was het Woord, het Woord was bij God en het Woord was God. Johannes.



maandag 1 augustus 2016

Dyab Abou Jahjah, Zomergasten, 31 juli 2016


Wereldburger rebelleert tegen onrechtvaardige verhoudingen

Dyab Abou Jahjah, de veel besproken eerste Zomergast in het seizoen 2016 met de nieuwe presentator Thomas Erdbrink, die is bekend van de vierdelige serie Onze man in Teheran, blijkt anders dan zijn naam doet vermoeden, niet de wolf in schaapskleren te zijn waar sommigen hem voor hielden, maar, naar een bijnaam van zijn grootvader, een wolf met een glimlach. De activist en schrijver zet zich in voor de gelijkberechtiging van moslims en alle anderen op de wereld en doet dat op een provocerende manier, maar vangt daarmee wel de aandacht, zeker in de drie uur die hij van de VPRO krijgt om zijn standpunten uiteen te zetten. Daarin blijkt hij een sympathieke man met ideeën die gehoord mogen worden. Zijn afkeer van het zionisme, dat hij ziet als een koloniaal project is te verklaren uit zijn Libanese achtergrond.

Erdbrink neemt, anders dan de voorafgaande seizoenen, de taak op zich om een kleine biografie van Abou Jahjah te geven. Hij noemt daarin het veelbesproken boek dat op 10 oktober bij De Bezige Bij verschijnt maar niet de titel, die luidt: Pleidooi voor radicalisering. Deze zou kunnen worden opgevat als een verdere confrontatie tussen moslims en christenen, maar lijkt eerder op een doordenking van het samenwonen van verschillende bevolingsgroepen in een geglobaliseerde wereld, zoals hij zelf ziet gebeuren in het kosmopolitische Brussel. Het opgehoopte hout in de studio dient dan ook niet als brandstapel. Abou Jahjah is zeer bereid om met anderen over de standpunten in zijn boek in discussie te gaan.

Het eerste fragment betreft een interview met de Brit Colin Wilson, schrijver van The outsider (1956), een boek waar Abou Jahjah (1971) in zijn jeugd door gegrepen werd. Het gaat over mensen die zich niet thuis voelen in de maatschappij en dat gold ook voor hem zelf vanwege zijn twijfels over zijn godsdienstige weg, omdat zijn vader een seculiere sjiiet was en zijn moeder tot een heel andere religieuze stroming behoorde. Na een flirt met het soennitische geloof werd hij een agnost, iemand die niet goed weet wat hij moet geloven, zoals hij zelf. Hetzelfde gold voor zijn politieke denkbeelden. Hij weigerde te geloven in de Libanese staat, kon zich in ieder geval niet identificeren met het nationale hymne. In zijn jeugd, die getekend werd door de Libanese burgeroorlog, ging hij in politiek opzicht alle kanten op tot hij, teleurgesteld dat er na de oorlog geen socialistisch Libanon kwam, uitweek naar het Westen, waar hij politieke wetenschappen studeerde. Pas in 2000 ging hij weer terug naar Libanon en tegenwoordig woont hij zowel daar als in Brussel.

Hij onderkent dat de globalisering veel onzekerheid met zich meebrengt en dat wij in het Westen aan de lijve ondervinden, wat de rest van de wereld al veel langer ondergaat. Daarom waren veel Arabieren en moslims niet rouwig om de aanslag op de Twin Towers. Het gaat erom dat er niet met twee maten gemeten wordt, zeker niet door de politie. Zelf heeft hij niet alleen angst voor aanslagen maar ook nog eens te maken met de negatieve reacties daarop. Hij hoopt dat er door de globalisering meer empathie tussen bevolkingsgroepen ontstaat. Zijn keuzefilm The battle of Algiers geeft volgens hem een genuanceerd beeld van het geweld door bevrijdingsstrijders, dat hem sympathieker voorkomt dan het staatsgeweld, maar zelf zou hij nooit een tas met een bom in een uitgaansgelegenheid achterlaten. Hij vreest dat het sektarisch geweld grotere vormen aanneemt als we het niet beheersen en daarom heeft hij Movement X opgericht om mensen met elkaar te verbinden. 

Erdbrink gaat er af en toe onbehouwen in alsof hij bang is de regie te verliezen, terwijl hij toch met zijn grote kennis van de islamitische wereld de persoon bij uitstek kan zijn om een gesprek aan te gaan over verschillen tussen de Arabische en de Westerse cultuur. Zijn opmerking of Abou Jahjah zijn kritiek op Hezbollah niet beter kon inslikken, getuigde van weinig empathie. Wie weet, heeft Erdbrink daarvan geleerd en komt het volgende week met Arjen Lubach tot een persoonlijker gedachtenwisseling.

Hier mijn verslag van de serie van Thomas Erdbrink over Iran.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten