Een moeras waar men ingezogen wordt
De Poolse documentairemaakster Hanna Polak is begaan met
mensen aan de onderkant van de samenleving. Ze ging af en toe naar de
vuilnisbelt van Moskou, op twintig kilometer van het Kremlin om medische
bijstand te verlenen aan mensen die daar illegaal woonden. Aldus ontstond het
idee om een portret te maken van de Russische Yula dat met haar moeder op de
grootste vuilnisbelt van Europa probeert te overleven. Dat loopt over een
periode van veertien jaar.
Anders dan de documentaire Dusty bin dreams (2014) die gefilmd werd op de grootste vuilnisbelt
van Oost Afrika in de buurt van Nairobi, is er op de vuilnisbelt van Moskou
geen enkele organisatie. Men overleeft daar zo goed mogelijk, tegengewerkt door
de bevolking die hen buitensluit, de politie die de hutten vernietigt en
gehinderd door de sneeuw en de kou die alleen met wodka kan worden uitgebannen.
Op die vuilnisbelt woont Yula met haar moeder Tanja. Ze zijn er heen gegaan
omdat hun man en vader er werkte, maar die werd opgepakt omdat hij zich niet
kon identificeren. Toen hij een maand later terugkwam was hij zwaar vermagerd,
leed aan tuberculose en stierf, waarmee alle perspectief voor de moeder en Yula
verdween, zoals duidelijk blijkt uit de wanhopige beelden in de documentaire.
Polak ontmoet Yula voor het eerst als ze tien jaar is of in
ieder geval begint ze dan clandestien te filmen. Het is het jaar dat Poetin als
president wordt ingehuldigd, zoals we vernemen op de radio die aan staat in een
ruimte waarin zich jonge bewoners waaronder Yula bevonden. Het valt meteen al
op dat het jonge meisje rookt. Ze zegt tegen Polak dat het leven haar niet
bevalt en dat ze graag zou willen dat haar moeder niet zou drinken. De twee
hebben meteen een goede band.
Vervolgens zien we Yula twee jaar later. Opvallend zijn haar
heldere ogen. Ze schilt aardappelen om te bakken maar wil het teveel aan olie
uit de koekenpan halen omdat ze denkt dat ze daardoor niet bruin worden. Een man
maakt met pallets en kleden een hut. Later valt er sneeuw. Een jaar later heeft
moeder Tanja kritiek op Poetin. Ze is niet bang om die in het openbaar te
uiten. Bizar zijn de menselijke schedels die in de sneeuw liggen. Een man
vertelde eerder dat hutten in de fik gestoken worden, maar ik kan me ook
voorstellen dat er mensen zijn die zich dooddrinken. Het is een van sterke
elementen uit de documentaire dat Polak niet teveel uitlegt.
Op haar veertiende betreurt Yula de dood van haar vader. Als
hij nog had geleefd hadden ze in een huis gewoond. Ze neemt een slok wodka om
het verlies niet te voelen en blondeert haar haren. Het is een treurig feit dat
Tanja verkracht wordt. Yula spreekt over een moeras waar ze ingezogen wordt.
Twee jaar later is ze zelf zwanger en nemen de zorgen navenant toe. Haar
grootvader wil haar niet in huis hebben. Deze alcoholist is erg naar tegen haar
en slaat haar ook. Na de bevalling staat Yula haar kind af. Zonder om te kijken
loopt ze het ziekenhuis uit. Gelukkig keert de toekomst zich ten goede. Op haar
21 ste hoort ze over een bedrag dat op hun naam staat waarmee ze een
appartement kunnen kopen.
Polak besluit met beelden van bellen blazen in de flat,
waarin de inmiddels24 jarige Yula met haar nieuwe dochtertje, haar vriend en moeder
wonen. Dat is een tegenhanger van de bellen die in het begin van de
documentaire geblazen werden door een meisje op het Rode Plein. In de buurt was
een kermis, de afgedankte spullen waaronder een pop, werden na afloop met een
vrachtwagen naar de vuilnisbelt gebracht, waar het verhaal van Yula begon. Met
die bellen loopt de documentaire mooi rond.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten